Ulice w naszym mieście wielokrotnie zmieniały swoje nazwy. Poniżej znajduje się tabela przedstawiająca to zjawisko. Zmiany nazw ulic były spowodowane wieloma względami. Niegdyś nazwy tworzono np. od miejscowości, do których prowadziły drogi. Zmieniali je też okupanci niemieccy podczas II wojny światowej. Bywało też tak, że w ten sposób honorowano wątpliwych bohaterów (w okresie PRL-u).
Do artykułu zamierzam za jakiś czas wrócić, jeśli wpadną mi w ręce kolejne materiały źródłowe. Niektóre nazwy ulic zawierają imię i nazwisko patrona, inne tylko pierwszą literę imienia oraz całe nazwisko, a jeszcze inne – tylko nazwisko. Nie jest to żaden brak konsekwencji w tworzonym przeze mnie spisie. Opierając się na materiałach źródłowych przyjąłem pisownię dokładnie taką, z jaką się spotkałem.
Pierwsza połowa XIX wieku | Okres międzywojenny | Okupacja niemiecka | Po II wojnie światowej | Lata 90. XX wieku | Teraz |
Kaliska (przez pewien czas znana także jako Świeżnicka lub jako Skrzyżyńska) | Reymonta | Bahnfofstrasse | Reymonta | Reymonta | Reymonta |
Kietlińska | Limanowskiego – od 1935 roku | Radomerstrasse | Świerczewskiego | Przedborska (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Przedborska |
Strzałkowska | Legionów – od lat 30. XX wieku | Spitalstrasse | 1-go Maja | Prymasa Wyszyńskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Prymasa Wyszyńskiego |
Piotrkowska. W 1913 roku określona w „Gońcu Częstochowskim” jako Bartodziejska | Narutowicza | Warschaustrasse | Narutowicza.
W latach 60., 70. i do 1986 r. ulicą Narutowicza nazywano drogę od ratusza do ówczesnych granic miasta i wsi Bartodzieje Włościańskie (do skrzyżowania z ul. Orzeszkowej). Dalej droga nosiła nazwę ul. Sienkiewicza. Tak było do 1986 r., wtedy Bartodzieje zostały włączone do Radomska i nazwa ulicy ujednolicona na Narutowicza (nie pozostawiono nazwy ul. Sienkiewicza m.in. z powodu tego, że ul. Sienkiewicza już w Radomsku była). Ciekawostką jest to, że nazwy ul. Sienkiewicza używano dla mieszkańców po jej lewej stronie. Mieszkańców prawej strony ulicy zwykle adresowano „Bartodzieje Bankowe” i numer domu. |
Narutowicza | Narutowicza |
Krakowska | P.O.W. (Polskiej Organizacji Wojskowej) od 1935 roku | Kattowitzerstrasse | Armii Czerwonej | Krakowska (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) | Krakowska |
prawdopodobnie część tej ulicy znana jako Kaliska lub Trakt do Kalisza | Daszyńskiego (a od skrzyżowania z dzisiejszą ulicą Sucharskiego, w kierunku północnym, nosiła nazwę Sulmierzycka) | Sulmingerstrasse | Krasickiego (chodziło o Janka Krasickiego – działacza komunistycznego) |
Ignacego Krasickiego | Ignacego Krasickiego |
Mineralna | Mineralna (zniszczona przez Niemców. Kamienice znajdujące się tam zostały wyburzone) | Zaraz po wojnie uprzątnięto gruz po zniszczonych kamienicach. W czasach powojennychwybudowano na ich miejscu nowe budynki, ale nie odnowiono ulicy do poruszania się pojazdami, był to tylko ciąg dla pieszych | Wzdłuż dawnej ulicy Mineralnej był tylko ciąg dla pieszych | Obecnie nie ma w Radomsku takiej ulicy, ale niektóre instytucje (np. policja) posługują się taką nazwą na określenie odcinka między parkami na pl. 3-go Maja) | |
nie istniała | Wąwozowa | Wąwozowa | Skoczyńskiego | Skoczyńskiego | Skoczyńskiego |
Droga Brilowska (przed rozbiorami, jej kontynuacją była obecna ulica Starowiejska), inna nazwa – Droga do Młyna na Brylisku | Górna | Górna do ok. 1981 roku, potem Armii Krajowej | Armii Krajowej | Armii Krajowej | |
prawdopodobnie ulica ta nazywana była Traktem do Częstochowy | Częstochowska, potem Piłsudskiego | Parkstrasse (a od skrzyżowania z dzisiejszą ulicą Staffa, w stronę Szczepocic, nosiła nazwę Trakt szczepocki) | Zaraz po wojnie – Marszałka Michała Roli-Żymierskiego, potem Waryńskiego | Piłsudskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Piłsudskiego |
prawdopodobnie część tej ulicy była nazywana Drogą do Dziepułci (pisownia nazwy tej miejscowości była wtedy nieco inna niż obecnie) | Rolna | Rolna | Kupczyńskiego | Rolna (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Rolna |
nie istniała | Bugaj | Bugaj | Chodury | Bugaj (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Bugaj |
tzw. Przedborskie Glinianki | Wilsona | Flurstrasse | Marchlewskiego | Wilsona (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Wilsona |
nie istniała | Polna | Polna | Dubni | Popiela (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.), potem Sokola (odcinek bliżej ulicy Wyszyńskiego), Słowicza (odcinek bliżej ulicy Piastowskiej) |
Sokola, Słowicza, dalej, w kierunku południowym, dawna ulica Polna przebiega przez Park Solidarności do skrzyżowania ulic Leszka Czarnego oraz Armii Krajowej – na współczesnych mapach można dostrzec zarys dawnej ulicy |
Trakt do Brzeźnicy | Brzeźnicka | Brzeźnicka | 16-go Stycznia (od skrzyżowania z ul. Reymonta do Stobiecka Miejskiego, gdzie przechodziła w ul. Orkana) | Brzeźnicka (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Brzeźnicka |
początkowy fragment Traktu do Brzeźnicy (kilkaset metrów) | początkowy fragment ul. Brzeźnickiej | początkowy fragment ul. Brzeźnickiej | część ul. 16-go Stycznia (od skrzyżowania z ul. Reymonta do Technikum Mechanicznego). Tak było do czasu wybudowania wiaduktu na przełomie lat 70. i 80. Od połowy lat 80. do ok. 1990 roku nazywała się ulicą Stanisława Kulczyńskiego | Warszyca | Warszyca |
nie istniała | Armii Ludowej. Do lat 70. spora część tej ulicy znajdowała się poza granicami Radomska, w miejscowości Folwarki. Ulica nosiła wówczas nazwę Reymonta | Stara Droga (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) (ok. 1999 roku miała inną nazwę – Romana Dmowskiego) |
Stara Droga | ||
Stodolna | Stodolna | Stodolna | Wencla | Stodolna (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Stodolna |
nie istniała | Św. Rozalii | Św. Rozalii | Wójcika | Św. Rozalii (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Św. Rozalii |
nie istniała | Dobryszycka | XXX-lecia PRL | Sucharskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Sucharskiego | |
Żabia | Żeromskiego | Marktstrasse | Żeromskiego | Żeromskiego | Żeromskiego |
nie istniała | Mickiewicza | Schwarzerweg | Mickiewicza | Mickiewicza | Mickiewicza |
Żelazna (pod taką nazwą na mapie z 1876 roku) | Sienkiewicza | Kopernikusstrasse | Sienkiewicza | Sienkiewicza | Sienkiewicza |
nie istniała | Sierakowskiego | Neuestrasse | Sierakowskiego | Sierakowskiego | Sierakowskiego |
nie istniała | Dzika | Dzika | Sawickiej | Kopiec (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Kopiec |
Długa | Długa (do 1935 r.), potem Fabianiego | Fabianiego | Fabianiego | Fabianiego | Fabianiego |
Rynek, a w okresie zaboru rosyjskiego – Rynek Aleksandrowski | Plac 3-go Maja | Ring | Plac 3-go Maja | Plac 3-go Maja | Plac 3-go Maja |
nie istniała | Św. Magdaleny | Św. M. Magdaleny | Konopnickiej | Konopnickiej | Konopnickiej |
Droga Brilowska (przed rozbiorami, jej kontynuacją była obecna ulica Armii Krajowej), inna nazwa – Droga do Młyna na Brylisku | Starowiejska | ||||
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Łódzka |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Unii Europejskiej |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Aristide Merloniego |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Geodetów |
Powiatowa (pod taką nazwą na mapie z 1876 roku) | Kościuszki (a nieco wcześniej Aleja Powiatowa) | Deutschestrasse | Kościuszki | Kościuszki | Kościuszki |
nie istniała | 11-go Listopada | Bachstrasse | Komuny Paryskiej | Komuny Paryskiej | Aleje Jana Pawła II |
nie istniała | Joselewicza | Badstrasse | Joselewicza | Joselewicza | Joselewicza |
nie istniała | Gartenstrasse | Batorego | Batorego | Batorego | |
nie istniała | Norwida | Ostgasse | Norwida | Norwida | |
nie istniała | Skorupki | Kurzestrasse | Ściegiennego | Ściegiennego | |
nie istniała | Kilińskiego | Warthestrasse | Kilińskiego | Kilińskiego | |
nie istniała | Piramowicza | Grenzenstrasse | Piramowicza | Piramowicza | |
nie istniała | Jachowicza | Karpathengasse | Jachowicza | Jachowicza | Jachowicza |
nie istniała | poza Radomskiem, stanowiła ona wieś Zakrzówek | Spacerowa | Spacerowa | ||
nie istniała | Okrzei | Okrzei | Ks. Kościówa (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Ks. Kościówa | |
nie istniała | Fabryczna | Fabryczna | Fabryczna | nie istnieje (teren Metalurgii) | |
nie istniała | Śliska | Śliska | Śliska | nie istnieje (teren Metalurgii) | |
nie istniała | Ustronie | Ustronie | nie istnieje (teren Metalurgii) | ||
nie istniała | Traugutta | Schlesierstrasse | Traugutta | Traugutta | |
nie istniała | Żwirki | Muehlengasse | Żwirki | Żwirki | |
nie istniała | Marczewskiego | Marczewskiego | Moniuszki | Moniuszki | |
nie istniała | Ślusarskiego | Ślusarskiego | Łukasińskiego | Łukasińskiego | |
nie istniała | Górnicza | Ks. Turleja | |||
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Kuklińskiego (od grudnia 2014 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Konwaliowa (od grudnia 2014 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Piękna (od grudnia 2014 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Widok (od grudnia 2014 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Letnia (od grudnia 2014 roku) |
Bieruta | Św. Rocha (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Św. Rocha | |||
Boczna | Szarych Szeregów (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Szarych Szeregów | |||
III Brygady AL | Dobra (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Dobra | |||
Buczka | Generała Grota Roweckiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Generała Grota Roweckiego | |||
Ciesielskiego | Kotarbińskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Kotarbińskiego | |||
Chobota | Fredry (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Fredry | |||
Cyganka Jana „Zemsty” | Ks. Kordeckiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Ks. Kordeckiego | |||
40-lecie PRL | Jana III Sobieskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Jana III Sobieskiego | |||
Dąb-Kocieła | Chabrowa (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Chabrowa | |||
22-go Lipca | Makuszyńskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Makuszyńskiego | |||
Dziegcia | Kukuczki (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Kukuczki | |||
Findera | Orkana (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Orkana | |||
Fornalskiej | Obrońców Westerplatte (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Obrońców Westerplatte | |||
Golakowskiego | Ciepła – z dalszą numeracją (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Ciepła | |||
Cegielniana | 15 Grudnia | 11 Listopada (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
11 Listopada | ||
Hanicza-Boruty | Fr. Bohomolca (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Fr. Bohomolca | |||
Jochima | Heweliusza (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Heweliusza | |||
Kasprzaka | Pajdaka (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Pajdaka | |||
Kowalczyka | Wierzyńskiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Wierzyńskiego | |||
Kozaka | Staffa (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Staffa | |||
Kubika | Generała Okulickiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Generała Okulickiego | |||
Góreckiego | Grodzka (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Grodzka | |||
Nowotki | Górnickiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Górnickiego | |||
Rybaka | Śniadeckiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Śniadeckiego | |||
700-lecia | Kasztelańska (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Kasztelańska | |||
Strzelczyka | Mochnackiego (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Mochnackiego | |||
Walki Młodych | Orląt Lwowskich (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Orląt Lwowskich | |||
Wschodnia | Księdza Popiełuszki (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Księdza Popiełuszki | |||
Zbroi | Generała Andersa (uchwała Rady Miejskiej nr X/57/90 z dnia 28.12.1990 r.) |
Generała Andersa | |||
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | bł. Jadwigi Królowej | Św. Jadwigi Królowej |
Prażmowskiego | Pułaskiego | Pułaskiego | |||
Dojazdowa | Jacka Soplicy | Jacka Soplicy | |||
Bartodzieje Włościańskie | Bartodzieje Włościańskie | ul. Zielona – do lat 70. XX wieku, do przyłączenia wsi do Radomska | W. Witosa | W. Witosa | |
Dąbki a później ul. Sadowa – do lat 70. XX wieku, do przyłączenia wsi do Radomska | Wojska Polskiego | Wojska Polskiego | |||
Dróżka, później ul. Krótka – do lat 70. XX wieku, do przyłączenia wsi do Radomska | Leśmiana | Leśmiana | |||
Społeczna | Księdza Zenobiusza Łabusia (od czerwca 2016) | ||||
Młodzowska | Młodzowska | Młodzowska | |||
Targowa | Targowa | Targowa | |||
Św. Marii Magdaleny | Konopnickiej | Konopnickiej | |||
Brzozowa | Brzozowa | ||||
Staszica | Staszica | ||||
Szkolna | Szkolna | ||||
Niecała | Niecała | ||||
Krótka | Krótka | ||||
Wąska | Wąska | ||||
Kowalczyka | Wierzyńskiego | ||||
Fudali | Fudali (od lutego 2018 r. Królowej Bony – zmiana wynikała z zarządzenia zastępczego wojewody łódzkiego w wyniku ustawy dekomunizacyjnej) | ||||
Graniczna | |||||
Jeżynowa (do lat 80. ulica Nowa | Jeżynowa | ||||
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Żołnierzy-Górników (od września 2021 r.) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Stolarzy |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Jerzego Sadka |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Stobiecka |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Semkowa (od maja 2018 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Marii Moczydłowskiej (od maja 2018 roku) |
Teren zakładu Metalurgia | teren zakładu Komuna Paryska, potem Metalurgia | teren zakładu Metalurgia | Metalurgii (od marca 2019 r., wcześniej przez kilka lat bez nazwy, formalnie sklepy i inne budynki miały adres ul. Reymonta) | ||
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Braci Olbrychowskich (od września 2019 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Dyrygentów (od września 2019 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Wiolinowa (od września 2019 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Dębowa (od września 2019 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Kazimierza Pużaka (od września 2020 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Legionów Polskich (od września 2020 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Pułkownika Romana Rutkowskiego (od września 2020 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Stolarzy |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Przyjazna (od listopada 2021 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Malownicza (od listopada 2021 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Jerzego Słowińskiego (od listopada 2021 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Józefa Hallera (Uchwała Rady Miejskiej z dnia 28 stycznia 2022 roku; ulicę tę wydzielono z fragmentu ulicy Tysiąclecia) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Szczęśliwa (Uchwała Rady Miejskiej z dnia 28 stycznia 2022 roku) |
nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | nie istniała | Wincentego Pola (Uchwała Rady Miejskiej z dnia 28 stycznia 2022 roku) |
Zobacz podobne artykuły:
Ważne informacje
Jestem autorem wszystkich artykułów i zdjęć (chyba, że zaznaczyłem, że jest inaczej w jakimś konkretnym przypadku). Czasami korzystam ze starych zdjęć znalezionych w internecie, prasie, książkach, przesłanych przez Czytelników. Staram się pytać o zgodę na wykorzystanie takiego zdjęcia, ale nie zawsze to jest możliwe, a czasem niepotrzebne. Jeśli jednak naruszyłem czyjeś prawa autorskie, proszę o kontakt. Zdjęcia w artykułach są mniej więcej aktualne w stosunku do daty opublikowania artykułu, chyba, że zaznaczyłem inaczej. Jeśli znalazłaś/-eś błąd, chcesz coś zasugerować, skrytykować, pochwalić, napisz na pawel@radomsk.pl - wychodzę z założenia, że nie jestem nieomylny i mogłem coś przegapić, o czymś zapomnieć albo po prostu czegoś nie wiem. Pamiętaj także, że możesz sobie do woli i za darmo czytać, oglądać, ale nie wolno Ci kopiować żadnych moich tekstów oraz żadnych zdjęć. Jeśli jednak bardzo chcesz wykorzystać coś mojego, napisz na pawel@radomsk.pl - na pewno się dogadamy i tu niekoniecznie chodzi o pieniądze :)