Jerzy Woronczak

Urodził się 9 listopada 1923 roku w Radomsku w rodzinie urzędniczej. W 1939 roku ukończył szkołę i zdał tzw. małą maturę. Podczas drugiej wojny światowej uczył się w Szkole Handlowej. W 1945 roku zdał maturę w liceum ogólnokształcącym w naszym mieście.

Studiował we Wrocławiu historię, a od 1948 roku polonistykę. Już podczas studiów rozpoczął pracę w bibliotece uniwersyteckiej. W 1953 roku uzyskał tytuł magistra. Od 1953 roku pracował w Instytucie Badań Literackich Państwowej Akademii Nauk, gdzie w 1959 roku uzyskał stopień doktora, w 1966 roku doktora habilitowanego, w 1984 roku profesora nadzwyczajnego, a w 1991 roku profesora zwyczajnego.

Od roku 1961 był członkiem komitetu redakcyjnego „Słownika polszczyzny XVI wieku”, od 1965 roku – „Biblioteki Pisarzów Polskich” (od 1968 roku był tam redaktorem naczelnym). Od roku 1978 był wykładowcą Uniwersytetu Wrocławskiego, wykładał literaturę staropolską oraz judaistykę. Od roku 1981 roku był członkiem czynnym Towarzystwa Naukowego KUL.

Był wszechstronnym uczonym. Podstawę jego badań stanowiły studia nad dziełami literatury średniowiecznej, w tym „Bogurodzicą”. Prowadził badania interdyscyplinarne; badał związki między językiem a matematyką, zwłaszcza w dziedzinie stylometrii. Jest twórcą językoznawstwa kwantytatywnego.

W 1993 roku przeszedł na emeryturę. Pod koniec życia badał nagrobki na cmentarzach żydowskich. Zmarł 6 marca 2003 roku we Wrocławiu.

Ważniejsze publikacje

– „Skarga umierającego”. Ze studiów nad rękopisem nr 2 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu, „Sobótka” 3 (1948) oraz odbitka rozszerzona, Wrocław 1949.
– „Skarga umierającego”. Najstarsze przekazy i obce wzory, „Pamiętnik Literacki” 39 (1950).
– Tropy i sekwencje w literaturze polskiej do połowy XVI wieku, „Pamiętnik Literacki” 43 (1952), z. 1-2.
– W sprawie dodatków do Bogurodzicy, „Pamiętnik Literacki” 46 (1955), z. 3.
– W sprawie polskiego sylabotonizmu, „Pamiętnik Literacki” 46 (1955).
– Zasady wydawania tekstów staropolskich. Projekt, red. naukowa M.R. Mayenowa przy współudziale Z. Florczak. Przykłady oprac. J. Woronczak, Wrocław 1955.
– Teksty polskie w rękopisie nr 43 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu z połowy XV wieku, Wrocław 1956 (Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Seria A, nr 55).
– Drobiazgi o Biernacie z Lublina, „Pamiętnik Literacki” 48 (1957), z. 2.
– Z badań nad wierszem Biernata z Lublina, „Pamiętnik Literacki” 49 (1958), z. 3.
– Elementy średniowieczne w wersyfikacji polskiej XVI wieku i ich przemiany, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, Wrocław 1958.
– Statistische Methoden in der Verslehre, [w:] Poetics. Poetyka. Poetika, Warszawa 1961.
– Bogurodzica, oprac. J. Woronczak. Wstęp filologiczny J. Woronczak. Wstęp językoznawczy E. Ostrowska. Opracowanie muzykologiczne Hieronim Feicht. Wrocław – Warszawa – Kraków 1962 (Biblioteka Pisarzów Polskich Seria A, nr 1).
– Zasada budowy wiersza „Kroniki Dalimila”, „Pamiętnik Literacki” 1963, z. 2.
– Tropy i sekwencje, [w:] Strofika, pod red. M.R. Mayenowej, Wrocław 1964.
– Metody obliczania wskaźników bogactwa słownikowego tekstów [w:] Poetyka i matematyka, pod red. M. R. Mayenowej, Warszawa 1965.
– Rytmika akcentowa sylabowca, [w:] Poetyka i matematyka, pod red. M. R. Mayenowej, Warszawa 1965.
– On an Attempt to Generalize Mandelbrot’s Distribution [w:] To Honor Roman Jakobson. Essays on the Occasion of His Seventieth Birthday, 11 October 1966, The Hague 1967, vol. 3.
– Missale plenarium. Bibl. capit. Gnesensis Ms 149. Musicological and philological analyses. Musicological analysis by K. Biegański. Philological analysis by J. Woronczak. Facsimile. Edited by K. Biegański and J. Woronczak, t. 1-2, Graz-Warszawa 1970-1972 (Antiquitates Musicae in Polonia, 11-12).
– Polskość i europejskość literatury naszego Średniowiecza, [w:] Problemy literatury staropolskiej, pod red. J. Pelca, Seria I, Wrocław 1972.
– Wpływy francuskie na piśmiennictwo polskie do końca XIII wieku, [w:] Literatura staropolska i jej związki europejskie, pod red. J. Pelca, Wrocław 1973.
– Wyrażanie stosunków czasowych w hebrajskim tekście „Psalmów” i w „Psałterzu Dawidowym” Jana Kochanowskiego, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 4.
– Typy przekazu tekstów średniowiecznych, [w:] Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza, pod red. T. Michałowskiej Wrocław 1989.
– Hymn, Sekwencja, Trop, [hasła w:] Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej, Wrocław -Warszawa – Kraków 1990.
– I. Kurcz, A. Lewicki, J. Sambor, K. Szafran, J. Woronczak, Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej, Instytut Języka Polskiego PAN, t. 1-2, Kraków 1990.
– Studia o literaturze średniowiecza i renesansu, Wrocław 1993.
– S. Prędota, J. Woronczak, Christophorus Warmers Nederlandse en Poolse samenspraken van 1691, Wrocław 2003.

Ważniejsze prace redakcyjne i edytorskie

– Wiersz. Podstawowe kategorie opisu. Cz. 1. Rytmika. Praca zbiorowa pod red. J. Woronczaka, Wrocław 1963.
– Jan Kochanowski, Dzieła wszystkie. Wydanie sejmowe, red. nacz. J. Woronczak, Wrocław 1982.
– Studia z dziejów kultury żydowskiej w Polsce, red. J. Woronczak. T. 1: Żydowskie gminy wyznaniowe. T. 2: Cmentarze żydowskie, Wrocław 1995.
– I. Zawidzka, Cmentarze żydowskie w Bochni, Brzesku i Nowym Wiśniczu. Stan obecny i badania historyczne, red. J. Woronczak, Wrocław 1995.
– Żydzi i judaizm, przeł. M. Pasieka, red. nauk. wersji polskiej J. Woronczak, Wrocław 1994.