Kościół w Borzykowej

W Borzykowej (gmina Żytno) znajduje się kościół pw. Św. Piotra i Pawła. Historia tego obiektu jest ściśle związana z historią miejscowości. Borzykowa istniała jeszcze przed przyjęciem chrześcijaństwa przez Polskę, wcześniej niż Żytno, a miejscowa parafia istniała już na pewno w 1105 r. Z tego czasu pochodzi bowiem kamienna chrzcielnica. W XII wieku Borzykowa była wsią królewską.

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Znalazłem informację, że w 1211 roku parafia ta miała pod względem liczebności wiernych drugie miejsce w Polsce – liczyła prawie 900 osób. Być może z tego właśnie powodu w 1210 roku odbył się w Borzykowej synod biskupów pod przewodnictwem arcybiskupa Henryka Kietlicza. Uczestniczył w tym spotkaniu biskup krakowski Wincenty Kadłubek, zjechali się też książęta – Leszek Biały, Konrad Mazowiecki, Władysław Odonic i inni. Synod sprawił, że wprowadzono reformy kościelne oraz państwowe.

W XIII wieku Borzykowa była wsią szlachecką, gniazdem rodowym Borzykowskich herbu Abdank. Na początku XV wieku rozebrano pierwszy kościół drewniany. W tym samym miejscu wybudowano drugi kościół drewniany pw. Św. Piotra Apostoła. Silne wiatry zniszczyły ten kościół w 1822 roku. Trzeci (i obecny) kościół zaczęto budować w 1844 roku staraniem księdza Wojciecha Kopczyńskiego. Do 1885 trwały prace wykończeniowe, prowadzone przez kolejnych proboszczów. Kościół został konsekrowany 11 września 1881 roku przez biskupa Wincentego Chościak-Popiela. Od 1925 parafia w Borzykowej należy do archidiecezji częstochowskiej (do 1992 diecezji). 19 grudnia 1981 roku sprowadzono tam relikwie błogosławionego Wincentego Kadłubka. W miejscowości tej znajduje się także zabytkowy cmentarz.

Obecny Kościół jest bezstylowy, orientowany, jednonawowy z wielobocznym prezbiterium i wieżą od zachodu. Ołtarze pochodzą z XVIII/XIX wieku, a dzwon z XVI wieku. Na prawo od głównych drzwi do kościoła znajduje się tablica upamiętniająca synod z 1210 roku. Zapisano tam:

W KOŚCIELE P.W.
ŚW. AP. PIOTRA I PAWŁA
W BORZYKOWEJ
W DNIACH 29-30.VII.1210 R.
ODBYŁ SIĘ ZJAZD – SYNOD
PROWINCJONALNY BISKUPÓW
I KSIĄŻĄT POLSKICH.

NA SYNOD PRZYBYLI:

ARCYBISKUP METROPOLITA GNIEŹNIEŃSKI
HENRYK KIETLICZ
BISKUP KRAKOWSKI WINCENTY KADŁUBEK
BISKUP KUJAWSKI OGIERZ
BISKUP POZNAŃSKI ARNOLD
BISKUP PŁOCKI GEDKO
BISKUP WROCŁAWSKI WAWRZYNIEC
BISKUP LUBUSKI WAWRZYNIEC

ORAZ KSIĄŻĘTA:

LESZEK BIAŁY – KSIĄŻĘ KRAKOWSKI
KONRAD – KSIĄŻĘ MAZOWIECKI
HENRYK BRODATY – KSIĄŻĘ WROCŁAWSKI
WŁADYSŁAW ODONICZ – KSIĄŻĘ KALISKI

ZJAZD – SYNOD WPROWADZIŁ
REFORMĘ GREGORIAŃSKĄ
I USTANOWIŁ WZAJEMNE RELACJE
POMIĘDZY WŁADZĄ PAŃSTWOWĄ
A KOŚCIELNĄ W POLSCE.

BORZYKOWA 25 VII 2010 r.

W 800 ROCZNICĘ TYCH WYDARZEŃ TABLICĘ TĄ FUNDUJĄ WŁADZE SAMORZĄDOWE
WRAZ Z MIEJSCOWYMI PROBOSZCZEM I PARAFIANAMI.

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Po lewej stronie od drzwi znajduje się druga tablica. Pośrodku tablicy widnieje krzyż Virtuti Militari otoczony słowa „GLORIA” z lewej i „VICTIS” z prawej. A poniżej zapisano:

ŻOŁNIERZOM 7 DYWIZJI
WOJSKA POLSKIEGO POLEGŁYM
POD BORZYKOWĄ W DNIU 4-IX-1939
W WALCE Z NAJEŹDŹCĄ NIEMIECKIM

KPT. HRYŃKO WŁODZIMIERZ
KPR. SZCZECIŃSKI ZDZISŁAW
– CHĘĆ BOLESŁAW
– CHŁĄD JÓZEF
– KIEDRZYN STANISŁAW
– KONIECZNY JAN
– KOPACKI EDWARD
– ŁASZKIEWICZ JÓZEF
– MACIEJEWSKI JÓZEF
– MILKA TADEUSZ
– OLCZYK JAN

– PISAREK JAN
– PLUTA BRONISŁAW
– RAJCH ELIASZ
– WOSZCZYNA JÓZEF
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– JARMUZ WINCENTY
– WYDMUCH ROCH

W DNIU ZMARTWYCHWSTANIA ONI STANĄ
W DŁUGIM SZEREGU POLAKÓW, KTÓRZY
ŻYCIE ODDALI ZA OJCZYZNĘ

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI

BORZYKOWA 1 . IX .1990 R.

WYKONANO STARANIEM SENATORA R.P. TADEUSZA ZASKÓRSKIEGO

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

W kościele znajdują się liczne tablice pamiątkowe, m.in. upamiętniająca budowę kościoła w XIX wieku oraz sprowadzenie relikwii bł. Wincentego Kadłubka w 1981 roku. Jest też wykaz proboszczów borzykowskich.

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Proboszczowie parafii w Borzykowej

XIV – XV w. – ks. Sobiesław
XV – XVI w. – ks. Piotr z Białej
XVII – XVIII w. – ks. Tomasz Stokowski
XVIII – XIX w. – ks. Józef Piotrowski
1896 – 1905 r. – ks. Ignacy Zieliński
1905 – 1926 r. – Stanisław Majewski
1926 – 1946 r. – ks. Adam Krajewski
1946 r. – ks. Tadeusz Ojrzyński
1946 – 1955 r. – ks. Stanisław Pytlawski
1955 – 1957 r. – ks. Stanisław Musiał
1957 – 1971 r. – ks. Antoni Głąb
1971 – 1996 r. – ks. Michał Trzmiel
1996 – 2005 r. – ks. Mirosław Przybyłowicz
od 2005 r. – ks. Sławomir Galasiński

Na niewielkim placu tuż obok kościoła znajduje się dość duży kamień z tablicą pamiątkową z 2018 roku. Z okazji 100 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę posadzono tam dąb pamięci. Kiedyś zapewne drzewo przyćmi wielkość głazu.

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

4376 razy oglądano od początku 1 razy oglądano dzisiaj