Maria Piznal z domu Jasiak – więźniarka obozów koncentracyjnych

Otrzymałem ciekawe informacje o osobie pochodzącej z naszych stron, która w czasie drugiej wojny światowej była więźniarką obozów koncentracyjnych.

Maria Piznal z domu Jasiak. Zdjęcie od p. Anny Bartnik. Warto zwrócić uwagę na lewą rękę – jest tam wytatuowany numer obozowy, niestety niemożliwe jest jego odczytanie

Maria Jasiak urodziła się 6 września 1914 roku w Chorzenicach jako córka Stanisława Jasiaka i Marianny z domu Piekarz. Ukończyła dwie klasy szkoły powszechnej. Pod koniec listopada 1939 roku została zatrzymana podczas łapanki ulicznej w Radomsku i wywieziona na roboty przymusowe do III Rzeszy. Pracowała tam rok. W tym czasie wstawiła się za chłopcem, który był bity przez bauera (rolnika) i osadzono ją za to na trzy miesiące w więzieniu. Potem jako więzień polityczny została wywieziona do obozu koncentracyjnego Auschwitz II – Birkenau w Brzezince. Zgodnie z oznakowaniem więźniów na pasiaku miała czerwony trójkąt (oznaczenie więźniów politycznych). W czasie pobytu chorowała na tyfus, miała świerzba, biegunki (durchfall) oraz zapalenie płuc. W 1941 r. miała miejsce selekcja więźniów i Maria dostała się do transportu na wyjazd na zachód. Prawdopodobnie transport z Marią wyruszył z Birkenau najwcześniej w 1943 roku, ponieważ dopiero wtedy zaczęto robić polskim więźniarkom tatuaże z numerami, a nie robiono tego w innych obozach. Jej kolejnymi obozami były Buchenwald, Dachau, Altenburg oraz Ravensbrück. Pracowała też w fabryce amunicji w Monachium. Została wyzwolona przez Amerykanów podczas pobytu w obozie w Buchenwaldzie w kwietniu 1945 roku. Razem z dwiema innymi kobietami pracowała wówczas obok obozu i uciekła w rodzinne strony. Do Radomska wracała na pieszo przez dwa miesiące.

W 1949 roku wyszła za mąż za Bolesława Piznala, z którym zamieszkała przy ul. Waryńskiego (obecnie Piłsudskiego) w Radomsku. Z tego związku miała córkę Halinę. Pracowała w hucie szkła w Radomsku. Należała do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Maria Piznal zmarła 10 lipca 1999 roku. Jest pochowana na Cmentarzu Nowym w Radomsku.

Informacje te uzyskałem od p. Anny Bartnik. Przeglądając archiwa muzeum Auschwitz nie natrafiłem na postać Marii Jasiak. Możliwe, że kartoteka tej więźniarki została zniszczona przed ewakuacją nazistów z obozu. Dane Marii Jasiak trafią jednak do przygotowywanego przeze mnie aneksu listy więźniów Auschwitz pochodzących z Radomska i okolic. Gdy publikowałem to zestawienie w XXIII tomie „Zeszytów Radomszczańskich” w 2024 roku, nie miałem informacji o tej więźniarce.