Marian Szymański

Urodził się 18 października 1923 roku we wsi Leonów w powiecie łowickim. Był działaczem harcerskim oraz działaczem konspiracji niepodległościowej w czasie drugiej wojny światowej oraz powojennego podziemia antykomunistycznego, Nosił pseudonim „Wędzidło”. W życiu zawodowym był trenerem lekkoatletyki.

W harcerstwie działał od 1936 roku, zdobył stopień instruktorski podharcmistrza, a także stopień harcerski Harcerza Orlego. We wrześniu 1939 roku pełnił służbę w Wojennym Pogotowiu Harcerzy, a w okresie okupacji niemieckiej, w konspiracyjnym harcerstwie, Polskiej Organizacji Skautowej i Szarych Szeregach hufca „Łoza” w Łowiczu. Był współorganizatorem tej organizacji i dowodził II drużyną Grup Szturmowych. Był żołnierzem Armii Krajowej. Brał czynny udział w akcjach skierowanych przeciwko okupantowi niemieckiemu. W kwietniu 1943 roku został aresztowany przez Gestapo i po pół roku wykupiony z więzienia tzw. Gęsiówki w Warszawie. W grudniu 1944 roku dowodził akcjami zdobywania broni, niszczenia bimbrowni oraz przeciwko konfidentom Gestapo. W czasie Akcji „Burza” dowodził akcją zdobycia żywności z niemieckiego majątku w Nieborowie, przeznaczonej dla zgrupowania AK w Kampinosie. We wrześniu i październiku 1944 roku uczestniczył w ochronie zrzutowiska „STA-CHLEW”. W marcu 1945 roku uczestniczył w akcji zbrojnej na więzienie w Łowiczu, w wyniku której uwolniono 80 żołnierzy AK, w tym aresztowanych przez UB i NKWD członków Szarych Szeregów. Po akcji uniknął aresztowania i ukrywał się pod nazwiskiem Edward Grabowski, nie przerywając działalności konspiracyjnej. Ujawnił się w marcu 1947 roku, w okresie Polski Ludowej. W latach 1952–1955 był aresztowany przez władze socjalistyczne za działalność w podziemnej organizacji niepodległościowej.

Po ukończeniu w 1957 roku studiów wyższych na Akademii Wychowania Fizycznego podjął pracę nauczyciela wychowania fizycznego w I Liceum Ogólnokształcącym w Radomsku i trenera lekkiej atletyki w MKS Radomsko. Wychował mistrzów i reprezentantów Polski w lekkiej atletyce. Dla uczczenia jego pamięci, corocznie od 2013 roku organizowany jest w Radomsku bieg uliczny – „Memoriał Mariana Szymańskiego”.

Prof. Marian Szymański i prof. Jan Musiał z uczniami klasy IX E, I LO w Radomsku. W tle widać budynek obecnej szkoły podstawowej nr 2. Rok 1960. Autor fotografii: Marek Dębski, licencja CC0.

Zmarł 25 lutego 2013 roku i został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu „Emaus” w Łowiczu.