„Ktokolwiek by wiedział…” artykuł o poszukiwaniach żydowskiego dziecka

Historię Nathana Jana Nesta opisywałem już na łamach bloga. Nest był Polakiem żydowskiego pochodzenia. Razem ze swoją żoną przeżył Zagładę. W trakcie wojny żona Pola urodziła dziecko, które Nestowie oddali na przechowanie do niejakiej Wiśniewskiej w Radomsku. Po wojnie okazało się, że śladu po dziecku nie ma… Poniższy artykuł pochodzi …

Anna Sucheni-Grabowska

Była historykiem, wybitną znawczynią dziejów Sejmu I Rzeczypospolitej, autorką cenionych prac naukowych, m.in. „Odbudowa domeny królewskiej w Polsce 1504-1548”, „Monarchia ostatnich dwu Jagiellonów a ruch egzekucyjny. Geneza egzekucji dóbr”. Urodziła się 12 sierpnia 1920 roku w Gidlach. Jej nazwisko jest w Gidlach znane, była córką konstruktora i właściciela fabryki narzędzi …

Mój scenariusz lekcji na trzecim miejscu

Na zakończenie 2021 roku wziąłem udział w konkursie organizowanym przez Żydowskie Muzeum Galicja z Krakowa. Zadanie polegało na napisaniu scenariusza lekcji z wykorzystaniem dziennika Rywki Lipszyc z getta łódzkiego. Postanowiłem, że wykorzystam też fragmenty pamiętnika Miriam Chaszczewackiej z getta radomszczańskiego. Chciałem w ten sposób nawiązać do naszych stron, poza tym …

Kartka ze stalagu IVG Oschatz do Radomska

Na internetowej aukcji pojawiła się ciekawa oferta. Jest to kartka ze stalagu IVG Oschatz adresowana do mieszkanki Radomska. Oschatz to mała miejscowość w Niemczech, w landzie Saksonia, między Lipskiem a Dreznem. W czasie drugiej wojny światowej znajdował się tam obóz jeniecki dla podoficerów oraz szeregowych. Obóz ten miał charakter obozu …

Poszukiwania: Wigdor Lachman. Ktoś coś widział, słyszał, czytał?

Poszukuję informacji o osobie, która nazywała się Wigdor Lachman. Był on Żydem, urodził się w Radomsku w 1897 roku. 31 lipca 1944 roku znalazł się w konwoju nr 77, ostatnim dużym transporcie Żydów deportowanych z obozu internowania w Drancy (okolice Paryża) do stacji Bobigny, a potem do nazistowskiego obozu zagłady …

Marian Szymański

Urodził się 18 października 1923 roku we wsi Leonów w powiecie łowickim. Był działaczem harcerskim oraz działaczem konspiracji niepodległościowej w czasie drugiej wojny światowej oraz powojennego podziemia antykomunistycznego, Nosił pseudonim „Wędzidło”. W życiu zawodowym był trenerem lekkoatletyki. W harcerstwie działał od 1936 roku, zdobył stopień instruktorski podharcmistrza, a także stopień …

O. Fulgencjusz Bąk (Franciszkanin)

Urodził się w 1913 roku. W czasie drugiej wojny światowej przebywał w klasztorze Franciszkanów w Krośnie, gdzie razem z innymi zakonnikami prowadził kronikę wydarzeń. Kronika ta stanowi źródło wiedzy o życiu zakonników krośnieńskich w czasie wojny, ukazuje rozmiar strat, jakie dotknęły klasztor, ale także miasto. Kronika ta została wydana w …

O. Korneli Czupryk (Franciszkanin)

Właściwie miał na imię Tomasz, ale częściej spotyka się, że nazywano go Kornel lub Korneli. To drugie imię pojawiło się nawet na tablicy nagrobnej po jego śmierci. Urodził się  31 marca 1890 roku w Czeremoszni (koło Lwowa na dzisiejszej Ukrainie. Był zakonnikiem franciszkańskim oraz misjonarzem. W trakcie swojej posługi pełnił …

Lechosław Marszałek

Urodził się 9 marca 1922 roku w Suwałkach. Dotarłem jednak do informacji, która mówi, że Lechosław Marszałek spędził pewien czas w Radomsku. W 1935 roku rodzina Marszałków przeprowadziła się do naszego miasta, stąd pochodził ojciec Lechosława, Wincenty. Z kolei matka, Jadwiga z domu Henrici pochodziła z Suwałk, gdzie jej rodzina …

Tomik wierszy Henryka Wróblewskiego pt. „Oświęcim w poezji”

W swoim księgozbiorze nie mam niestety tego tomiku, ale dzięki uprzejmości mojego znajomego mogłem zapoznać się z jego zawartością, a nawet co więcej – w ogóle dowiedzieć się, że taki tomik się ukazał. Jak można się domyślać – jest nie do zdobycia, a szkoda. Listopad 2021 r., fot. Paweł Dudek …

Ucieczka skazańca z olsztyńskiego miejsca straceń. Niesamowita historia Michała Dzierzgwy z Radomska

Zgłosił się do mnie pan Marek Romański, historyk-regionalista z gminy Olsztyn pod Częstochową. Przesłał mi ciekawe materiały do umieszczenia na Radomsk.pl. Poniżej zamieszczam całość tekstu w niezmienionej formie i dziękuję za ciekawą opowieść. W latach 1940-1944 na Miejscu Straceń w Olsztynie koło Częstochowy rozstrzeliwani byli Polacy podejrzani o działalność w …

Książka Krzysztofa Bielawskiego pt. „Zagłada cmentarzy żydowskich”

Z ciekawością przeczytałem książkę autorstwa Krzysztofa Bielawskiego pt. „Zagłada cmentarzy żydowskich”. Jest to analiza zjawiska w jaki sposób, przez kogo oraz w jakich okolicznościach były (i są) niszczone cmentarz żydowskie na terenie Polski. W powszechnej świadomości winę za destrukcję cmentarzy przypisuje się nazistom, którzy zniszczyli je w czasie drugiej wojny …

Kim był ksiądz Edmund Białecki z Piotrkowa?

W najprostszych słowach mogę napisać, że Edmund Białecki z Piotrkowa był jednym z tych nielicznych księży katolickich, którzy niechlubnie zapisali się na polskich kartach II wojny światowej. Kolaborował z niemieckim okupantem i słusznie skazany został na karę śmierci. Szukając wiadomości o jego życiu, znalazłem i tę o jego śmierci. Przybliżając …

Przedwojenna, rzadko spotykana pocztówka przedstawiająca radomszczański dworzec

Tego waloru w mojej kolekcji pocztówek niestety nie mam, reprodukcje pochodzą z zagranicznego serwisu aukcyjnego. Przyznaję, że pocztówkę z takim widokiem widzę pierwszy raz, choć nasz dworzec to dość częsty motyw uwieczniany na takich kartkach. Na pocztówce widoczny jest budynek dworca kolejowego w Radomsku. W lewej części fotografii widać ścianę …