Dwór w Dziepółci

W Dziepółci znajduje się pochodzący z XVIII wieku modrzewiowy dwór, otoczony parkiem. W czasie swojej historii był on przebudowywany, ale w części zachował swój pierwotny charakter. Dwór jest zbudowany na planie prostokąta, ma piwnice oraz czterospadowy dach. Wejście główne ma werandę z czterema kolumnami. Październik 2020 r., fot. Paweł Dudek …

Salomon Henoch Rabinowicz

Salomon Henoch Rabinowicz (właśc. Szlomo Chanoch ha-Kohen Rabinowicz) urodził się 15 maja 1882 roku Radomsku, w żydowskiej ortodoksyjnej rodzinie chasydzkiej, jako starszy z dwóch synów. Był ostatnim rabinem dynastii Radomsk. Jego ojciec to Ezechiel Rabinowicz, dziadek – Abraham Isachar Dow Rabinowicz, a pradziadek – Salomon Rabinowicz (założyciel dynastii). Od młodości studiował …

Pozostałości po niemieckim cmentarzu wojskowym kilka kilometrów za Radomskiem

W czasie drugiej wojny światowej utworzono za Radomskiem cmentarz wojskowy dla poległych żołnierzy niemieckich, którzy prowadzili w naszych okolicach działania okupacyjne. Na miejsce cmentarza wybrano las, z dala od siedzib ludzkich, na tzw. Topiszu, za Folwarkami, stanowiącymi wtedy jeszcze nie dzielnicę Radomska, ale osobną wieś. Dziś administracyjnie cmentarz leży na …

Obóz pracy przymusowej w Przedborzu w czasie drugiej wojny światowej

Podczas drugiej wojny światowej na terenie Przedborza zorganizowany był obóz pracy tymczasowej, z jęz. niem. Zwangsarbeitslager für Juden Przedbórz. Obóz ten, przeznaczony dla ludności żydowskiej, istniał dość krótko. Od wiosny do października 1944 roku pracowali tam mężczyźni, a od lipca do października 1944 roku pracowały w nim kobiety. Wynika z tego, …

Pomnik w Pieńkach Szczepockich

Pieńki Szczepockie położone są tuż za naszym powiatem, w gminie Kruszyna. Obszar ten przez wiele lat należał jednak do powiatu radomszczańskiego. W Pieńkach Szczepockich znajduje się pomnik upamiętniający ofiary drugiej wojny światowej. Pomnik ma formę obelisku. Na górze znajduje się orzeł z rozpostartymi skrzydłami. Nieco niżej napis: W HOŁDZIE OFIAROM HITLERYZMU …

Grób żołnierza Armii Krajowej niedaleko Gomunic

Czytelnik Jacek Kamieniak przysłał mi kilka zdjęć grobu żołnierza Armii Krajowej. Grób ten znajduje się w lesie, na zachód od Gomunic, pomiędzy tą miejscowością a Zakładem Gospodarki Komunalnej. Grób jest uporządkowany i widać, że ktoś o to miejsce na bieżąco dba. Kiedyś otoczono go betonowymi bloczkami, położono także płytki chodnikowe. …

Kościół w Borzykowej

W Borzykowej (gmina Żytno) znajduje się kościół pw. Św. Piotra i Pawła. Historia tego obiektu jest ściśle związana z historią miejscowości. Borzykowa istniała jeszcze przed przyjęciem chrześcijaństwa przez Polskę, wcześniej niż Żytno, a miejscowa parafia istniała już na pewno w 1105 r. Z tego czasu pochodzi bowiem kamienna chrzcielnica. W …

Szkoła w Borzykowej

Poniższy tekst został zaczerpnięty ze strony internetowej szkoły oraz uzupełniony moimi informacjami. Szkoła w Borzykowej została założona około 1876 roku. Pierwsza nauczycielka miała na nazwisko Smólska, druga Faszczewska, trzecim nauczycielem był Antoni Pniakowski. Prowadził tę placówkę od 1894 do 1917 roku. Pierwsza szkoła została wybudowana na koszt mieszkańców. Był to …

Dziś park, kiedyś rynek – plac w centrum Żytna

Niegdyś Żytno było miasteczkiem (pisałem o tym tutaj), posiadało więc swój rynek. Łatwo można się domyślić, że znajdował się on w centrum wsi. Handlowano tam różnymi towarami, do Żytna przybywali kupcy z okolicznych wsi oraz miast. Dziś w tym miejscu znajduje się park imienia Armii Krajowej. Park jest zadbany, rosną …

Obóz partyzancki Robotnika między Majkowicami a Bąkową Górą

W lesie między Majkowicami a Bąkową Górą znajdował się obóz partyzancki żołnierzy Armii Krajowej pod dowództwem „Robotnika” (właściwie Bronisława Skóry-Skoczyńskiego). Był to II pluton Kompanii Partyzanckiej AK działającej na naszych terenach. Jadąc przez las w stronę Pilicy po prawej stronie dostrzeżemy tabliczkę, która wskazuje, że trzeba skręcić. Marzec 2020 r., …

Zakłady Thonet-Mundus w Radomsku w czasie drugiej wojny światowej

W pierwszych dniach drugiej wojny światowej we wrześniu 1939 roku niemieckie bomby spadły między innymi na radomszczańskie zakłady Thonet-Mundus. Po zajęciu miasta przez Niemców zarekwirowano nagromadzone w fabryce meble. Zmieniono jej profil produkcyjny, nastawiając na potrzeby wojska. Po przejęciu przez Niemców Thonet-Mundus produkował wozy dla armii, nosze i umeblowanie koszarowe, …

Jak wyglądała fabryka Towarzystwa Akcyjnego Mebli Wiedeńskich Jakuba i Józefa Kohnów, późniejsza Fabryka Mebli Giętych „Mazowia” S. A.?

W lokalnym niewielkim piśmiennictwie historycznym, papierowym czy też internetowym, narosło wiele nieporozumień i niedokładności, wokół tematu fabryki Towarzystwa Akcyjnego Mebli Wiedeńskich Jakuba i Józefa Kohnów, późniejsza Fabryka Mebli Giętych „Mazowia”. Często pojawiają się błędne lokalizacje. Spotyka się teksty, gdzie autorzy sprawiają wrażenie, jakby chodziło o dwie różne fabryki, zamieniają ich …

Druh Jędrzej Moderski

Urodził się 18 marca 1930 roku. Podczas drugiej wojny światowej był członkiem Szarych Szeregów, czyli konspiracyjnego harcerstwa. Nosił wówczas pseudonim „Łoś”. W 1945 roku został współtwórcą i drużynowym 15. Kłomnickiej Drużyny Harcerskiej im. „Poległych Harcerzy”. Kłomnicka drużyna znajdowała się wówczas na terenie działania Hufca Radomsko. Moderski był aktywnym działaczem harcerskim, …

Rędziny – pomnik ofiar walk z czasów drugiej wojny światowej

W Rędzinach (tych w gminie Żytno – nie mylić z Rędzinami pod Częstochową) znajduje się pomnik ofiar walk w czasie drugiej wojny światowej. Obiekt ten, wykonany z betonu, ma czworoboczną podstawę. Zwieńczony jest krzyżem z wizerunkiem Jezusa. Całość otoczona jest metalowym płotkiem. Na trzech z czterech boków znajdują się nazwiska …

Tablica poświęcona podporucznikowi Wacławowi Krasnopolskiemu

Trzeba przyznać, że ta tablica pamiątkowa jest umiejscowiona w całkiem dogodnym miejscu. Codziennie obok niej przechodzą setki, a może i tysiące ludzi. Jestem ciekaw ilu z nich zatrzymało się chociażby na chwilę, aby przeczytać kilka słów na temat podporucznika Wacława Krasnopolskiego. Oto treść inskrypcji z tablicy: PAMIĘCI ZAWIADOWCY ODCINKA DROGOWEGO …