Budynek starej olejarni (ul. Przedborska 20)

Na rogu ulic Przedborskiej i Fabianiego znajduje się okazały trzykondygnacyjny budynek mieszkalny z 1910 roku. Przed drugą wojną światową Żyd Berek Ofman prowadził tam olejarnię. Znajdowało się tam także wiele innych firm usługowych. Warto zwrócić uwagę na jeden z dwóch wysuniętych elementów architektonicznych nad linią dachu. Znajdują się tam inicjały …

Pocztówka reklamowa z Radomska – sprzedaż towarów włóknistych J. D. Feitlowicz

Na aukcji Allegro znalazłem ciekawą ofertę sprzedaży pocztówki. Niestety ze względu na cenę nie zdecydowałem się na zakup, chociaż zdaję sobie sprawę, że takiej okazji może już nie być. Jest ona jednak na tyle unikalna, że zamieszczam tutaj zdjęcia oraz krótki opis. Jest to pocztówka reklamowa, na której nie ma …

Żydowskie ślady w Żytnie

O żydowskich mieszkańcach Żytna wiem niewiele. Zebrałem tutaj to, co udało mi się ustalić, to do czego dotarłem. Pan Wiesław Witkowski, dawny mieszkaniec Żytna jest autorem odręcznie stworzonej mapki przedstawiającej jego rodzinną miejscowość. Powyżej znajduje się fragment tej mapki, niestety nie posiadam lepszej jakości grafiki. Witkowski zaznaczył na tej mapce …

Uczniowie ZSP nr 1 uczestniczyli w sesji edukacyjnej online dotyczącej Auschwitz-Birkenau

Grupa moich uczniów, których uczę przedmiotu historia i społeczeństwo w Zespole Szkół Ponadpodstawowych nr 1 uczestniczyła w dniu 23 lutego 2021 roku w sesji edukacyjnej online pt. „Niemi” świadkowie. O przedmiotach w obozach koncentracyjnych i zagłady.  Sesja edukacyjna została zorganizowana przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. W ramach spotkania wystąpił …

Uczniowie ZSP nr 1 w Radomsku uczestniczyli w sesji edukacyjnej dotyczącej wyzwolenia KL Auschwitz

W dniu 5 lutego 2021 roku uczestniczyłem razem z moimi uczniami w sesji edukacyjnej dotyczącej wyzwolenia Konzentrationalager Auschwitz. Sesja online odbyła się w związku z 76. rocznicą wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz. W ramach sesji odbył się wykład pt. „Ewakuacja i wyzwolenie KL Auschwitz” (dr Jacek Lachendro, Centrum Badań Muzeum Auschwitz), …

List Rabina I. M. Rabinowicza z Pławna (1928 r.)

Czytelnik pan Michał Flasza przesłał mi skan oryginalnej pamiątki. Jest to pochodzący z 1928 roku list Rabina I.M. Rabinowicza z Pławna. Niestety ze względu na to, że dokument napisany jest w języku hebrajskim (tak w noszę po kroju pisma), nie jestem w stanie odczytać treści. A szkoda, są tam zapewne …

Macewy na placu szkolnym w Przedborzu

W 2013 roku podczas mojego pobytu w Przedborzu, na placu przed budynkiem liceum rzuciły mi się w oczy… macewy, czyli żydowskie nagrobki. Macewy zostały odkryte w 2011 roku, kiedy rozpoczął się remont na placu szkolnym. Utwardzenie placu zamieniano wówczas na kostkę brukową. W tym właśnie celu w trakcie drugiej wojny …

Muzeum Ludowe Ziemi Przedborskiej

Muzeum to znajduje się przy ul. Kieleckiej 9 w Przedborzu, w budynku dawnej karczmy. Została ona wybudowana w XVII lub XVIII wieku. Jest to niewielki budynek parterowy. Muzeum początkowo działało jako Izba Ludowa przy przedborskiej Szkole Rolniczej. Najpierw swoją siedzibę miało w Rynku pod nr 29, a następnie, od 1998 roku …

Abram Aleksy Sycowski, znany jako Kid Tiger

Aktualizacja z 9 lutego 2021 roku. Poniższy artykuł zawiera nieprawdziwe informacje. Okazuje się bowiem, że Kid Tiger wcale nie był prawą ręką Ala Capone. Jest to zmyślona przez Sycowskiego historia mająca dodać mu splendoru. Sycowski miał w Stanach konflikt z prawem, ale gangsterem nie był. Właściwie wszystkie pozostałe informacje się …

Relacja Eliasza Markowicza dotycząca mordu na Żydach w Łazowie

W Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego znajdują się m.in. relacje Żydów, którym udało się ocalić w trakcie drugiej wojny światowej. Natrafiłem na jedną z takich relacji, gdzie opisywane wydarzenia miały miejsce na terenie naszego powiatu. Niejaki Eliasz Markowicz w relacji spisanej w 1947 roku napisał o drugowojennych wydarzeniach z Łazowa, wtedy …

Natan Szpigel

Natan (Nusen) Szpigel był polskim malarzem i rysownikiem żydowskiego pochodzenia. Drugowojenne koleje losu złączyły go z Radomskiem. Trudno mi było ustalić datę czy nawet rok urodzenia Szpigla. Znalezione materiały mówią o czterech datach rocznych – 1886, 1887, 1890 oraz 1892. Przyjąłem, że urodził się on 1 kwietnia 1892 roku – …

Deklaracja Balfoura

W lokalnej prasie znalazłem informację, że w 2017 roku w Radomsku odbyły się uroczystości związane z setną rocznicą podpisania tzw. deklaracji Balfoura. Organizatorką tego wydarzenia była Rachel Kesselman – prezes The Kesselman Museum. Wśród gości była m.in. ambasador Izraela w Polsce Anna Azari oraz wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław …

Zdjęcia z powojennych ekshumacji żydowskich

Uwaga, artykuł został zaktualizowany po jego opublikowaniu. Ze względu na złożoność materiału aktualizację dopisałem na końcu. Prezentowane poniżej zdjęcie przedstawia pochówek na cmentarzu. Pochowano wówczas 17 osób, które zostały zamordowane przez Niemców we wsi Łęg (gmina Kruszyna, woj. śląskie), złożone do wykopanych pod lasem dołów, a następnie ekshumowane w celu …

Budynek przy ulicy Joselewicza 2

Z różnych relacji wynika, że w budynku tym znajdowała się jakaś żydowska instytucja. W latach 60. XX wieku znajdowały się tam biura spółdzielni wielobranżowej. Potem, w latach 70. była tam pralnia. W ostatnim czasie znajdowała się tam kwiaciarnia, a w tylnej części bar „Pod Strzechą”. Warto zwrócić uwagę na front …

Krokusy posadzone przed Mechanikiem

Przed siedzibą Mechanika, czyli Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 (ul. Brzeźnicka 20) zasadzono cebulki krokusów. Listopad 2020 r., fot. Paweł Dudek Listopad 2020 r., fot. Paweł Dudek Jest to ważna i wartościowa inicjatywa, która została rozpoczęta przez Fundację Holocaust and Education Trust Ireland, a jej celem jest upamiętnienie dziecięcych ofiar …