Właśnie ukazał się XXIII tom „Zeszytów Radomszczańskich”, gdzie znajduje się m.in. artykuł mojego autorstwa poświęcony pochodzącym z Radomska i okolic więźniom niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz.
Na dziedzińcu muzeum. Fot. Tomasz Kuźnicki
Na 66 stronach umieściłem ponad 570 nazwisk mieszkańców Radomska oraz okolicznych miejscowości, choć przystępując do pisania artykułu szacowałem, że znajdę ok. 300-400 takich osób. Ich losy były różne – niektórzy trafili do obozu i przetrwali całą wojnę, inni krótko po zarejestrowaniu ginęli wskutek chorób, głodu, czy też rozstrzelania. Starałem się zamieścić podstawowe informacje, takie jak data urodzenia, miejscowość pochodzenia, data przybycia do obozu, numer więźniarski, dalsze losy. W wielu przypadkach takie podstawowe informacje były trudne lub niemożliwe do ustalenia, ponieważ nawet oryginalne kartoteki z czasów wojny nie są kompletne. Z drugiej jednak strony ustaliłem też nazwiska więźniów, których w wykazach muzeum Auschwitz nie ma. Powstała praca, która wymagała ode mnie sporego, nawet kilkuletniego zaangażowania, ale wiem, że kompletnej listy radomszczan, którzy trafili do Auschwitz nie stworzyłem – brak jest odpowiedniej podstawy źródłowej. Może się oczywiście zdarzyć, że ktoś czytając mój artykuł przypomni sobie o kimś bliskim z rodziny, kto był więźniem Auschwitz, a nie znalazł się w moim wykazie. Proszę wówczas o kontakt.
Dodam jeszcze, że temat radomszczan w Auschwitz obejmuje w zdecydowanej większości ludność polską. Jeśli chodzi o Żydów z Radomska i okolicznych miejscowości, to trafili oni do obozu w Treblince. Kilkanaście tysięcy osób z naszych okolic zginęło tam niemal natychmiast po przyjeździe. Wykaz radomszczańskich Żydów, którzy zginęli w czasie drugiej wojny światowej stworzyli P. Sawicki oraz E. Teleżyńska-Sawicka i opublikowali w XX tomie „Zeszytów Radomszczańskich”. Do Auschwitz trafiali też radomszczańscy Żydzi, ale dotyczy to pojedynczych osób. Oczywiście umieściłem ich w moim artykule.
Promocja XXIII tomu „Zeszytów Radomszczańskich” cieszyła się ogromnym zainteresowaniem (mimo, że akurat odbywał się inauguracyjne mecz Polski z Holandią, przegraliśmy 1:2). Zachęcam do zapoznania się z moimi oraz pozostałymi artykułami. Jeszcze przez chwilę (dzień, dwa?) będzie można „Zeszyty Radomszczańskie” otrzymać za darmo w siedzibie PTH w muzeum, potem nakład się skończy i o ten tom będzie trudno.
Fot. Paweł Dudek
Fot. Paweł Dudek
Fot. Paweł Dudek
Zobacz podobne artykuły:
Zobacz podobne artykuły: