Kościół w Jedlnie Pierwszym

Kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Jedlnie Pierwszym jest dość nowy, bo w 1948 roku ówczesny budynek strawił pożar.

Lipiec 2022 r., fot. Paweł Dudek

Dzieje parafii są jednak znacznie starsze. Istniała ona zapewne już w 1403 roku. W gnieźnieńskich aktach konsystorskich jest napisane, że zarówno kościół, jak i parafia już dawno istniały. W aktach wizytacyjnych arcybiskupa Jana Łaskiego z 1521 roku jest określenie, że parafia istnieje „ex antiquo”, czyli od czasów starożytnych. Nie należy tego oczywiście rozumieć dosłownie, bo samo chrześcijaństwo na ziemiach polskich pojawiło się przecież w X wieku, a więc w średniowieczu, epoce następnej po starożytności. Określeniem „starożytność” nazywano po prostu czasy najdawniejsze, nie mając na myśli epoki, którą dziś rozumiemy pod tym określeniem. Początkowo do parafii należały tylko dwie wsie – Jedlno i Wola Jedlińska. W 1810 roku rozszerzono zasięg parafii o wieś Jankowice, która do tamtego czasu należała do odległej parafii w Brzeźnicy.

Przed 1655 roku dziedzic wsi Jan Jedliński wybudował kościół, który z mniejszymi i większymi renowacjami (m.in. w 1709 roku) przetrwał kilka wieków. Przestał on istnieć w wyniku pożaru, do którego doszło 19 kwietnia 1948 roku. W latach 1949-1950 staraniem ks. Jana Wacławika wybudowano nowy murowany kościół. Nowe dzwony nabył kolejny proboszcz – ks. Stanisław Flaka. Poprzednie dzwony zrabowali Niemcy. Po 1990 roku staraniem proboszcza ks. Józefa Dańkowskiego przeprowadzono generalny remont plebanii. Doprowadzono też wodociąg do kościoła, plebanii oraz na cmentarz. Kościół otrzymał podwójne metalowe okna, nowe nagłośnienie, oświetlenie i alarm. Sprawiono także nowe obrazy ołtarzowe. Wokół plebanii powstało nowe ogrodzenie.

Lipiec 2022 r., fot. Paweł Dudek

Tablica poświęcona księżom, którzy przyczynili się do budowy nowego kościoła – ks. Jan Wacławiak oraz ks. Stanisław Flak. Lipiec 2022 r., fot. Paweł Dudek

Lipiec 2022 r., fot. Paweł Dudek

Obok kościoła znajduje się dzwonnica, którą datuje się na 1709 rok. W 1810 roku przeszła ona gruntowny remont, była także restaurowana na bieżąco w następnych latach. Dzwonnica jest drewniana, konstrukcji słupowej, dołem szalowana, ma dach namiotowy. Pożar z 1948 roku na szczęście ją oszczędził.

Na placu kościelnym znajduje się też figura św. Floriana, patrona strażaków. Figura ta wcześniej znajdowała się poza tym placem, tuż przy drodze, na ostrym zakręcie. Mieszkańcy powiedzieli mi, że figura została przeniesiona na plac kościelny, bo tam jest bezpieczniejsza. Podobno zdarzył się wypadek i ktoś w nią uderzył.

Ponadto na placu wokół kościoła dawniej znajdował się też cmentarz. Obecnie jedynym zachowanym nagrobkiem jest ten poświęcony Konstancji Walewskiej, zmarłej w 1843 roku. O tym cmentarzu przykościelnym pisałem już tutaj.

Lipiec 2022 r., fot. Paweł Dudek

Skan fragmentu pocztówki wydanej przez Związek Gmin Powiatu Radomszczańskiego (data wydanie nieustalona). Na zdjęciu widać, że figura św. Floriana znajduje się po prawej stronie od wjazdu na plac kościelny. Obecnie jest ona na placu kościelnym, po lewej stronie za wjazdem

1908 rok. Źródło: Towarzystwo Opieki Nad Zabytkami Przeszłości / Fotopolska.eu

872 razy oglądano od początku 2 razy oglądano dzisiaj

Zobacz podobne artykuły: