W miejscowości Piaski, położonej w gminie Gidle funkcjonowała niegdyś szkoła podstawowa. Została ona zlikwidowana w 1995 roku. Od pana Tomasza Wrońskiego, radnego gminy Gidle otrzymałem obszerne materiały związane z tą placówką – archiwalne zdjęcia oraz rys historyczny. Materiały te prezentuję […]
Poniżej prezentuję plan posesji i zabudowań klasztoru dominikanów w Gidlach z 1865 roku. Źródło to pochodzi ze zbiorów Archiwum Głównego Akt Dawnych. Na pierwszej grafice znajduje się rzut ogólny na klasztor oraz jego otoczenie. Różowa część w formie przypominającej krzyż […]
Niezbyt urokliwym słowem „Trepiorze” określało się kiedyś mieszkańców miejscowości Pławno. A wzięło się to stąd, że zajmowali się oni naprawą obuwia, czyli trepów. Skala tego zajęcia była tak duża, że utrwaliła się w świadomości okolicznych ludzi, także z Radomska. Ja […]
Była historykiem, wybitną znawczynią dziejów Sejmu I Rzeczypospolitej, autorką cenionych prac naukowych, m.in. „Odbudowa domeny królewskiej w Polsce 1504-1548”, „Monarchia ostatnich dwu Jagiellonów a ruch egzekucyjny. Geneza egzekucji dóbr”. Urodziła się 12 sierpnia 1920 roku w Gidlach. Jej nazwisko jest […]
Ciekawy obrazek prezentujący stacje drogi krzyżowej znajdujące się w gidelskiej Kalwarii. Jest to pamiątka poświęcenia tego miejsca w dniu 14 września 2000 roku. Na rewersie znajduje się krótki tekst. Obrazek ma wymiary ok. 101 x 151 mm. Styczeń 2022 r., […]
W czasopiśmie Kółka Polonistycznego im. Wł. St. Reymonta uczniów Gimnazjum Humanistycznego Męskiego Stanisława Niemca w Radomsku pt. „Nasza Szkoła”, nr 1 z 1926 roku znajduje się na stronie 10 ciekawa pieśń ludowa o tytule „Coś ty, chłopce”. Pieśń została zanotowana […]
W 2022 roku swoje 40 urodziny będzie obchodził Ośrodek KARTA. Jest to działająca jako fundacja niezależna organizacja pozarządowa (ze statusem organizacji pożytku publicznego), największe w naszym kraju archiwum społeczne, stawiające sobie za cel dokumentowanie najnowszej historii Polski oraz Europy Środkowo-Wschodniej […]
Na internetowej aukcji napotkałem piękną i ciekawą fotografię przedstawiającą gidelski kościół pw. Św. Marii Magdaleny. Właściwie widać tam tylko część drewnianego kościoła. Na dalszym planie znajduje się wiejska chata. Fotografia ma wymiary ok. 14,5 x 11 cm. Opis znajdujący się […]
Krótka, ale treściwa książeczka związana z analizą miejsc, w których żył, z którymi był związany i które odwiedzał Władysław Stanisław Reymont, autor „Chłopów”, a przede wszystkim noblista. W późniejszych latach ukazało się co najmniej kilka podobnych wydawnictw, ale to nadal […]
Zaczęło się od tego, że dostałem maila z pracy. Niekiedy otrzymujemy tematyczne oferty udziału w różnego rodzaju konkursach, szkoleniach, zawodach, inicjatywach. Tym razem była to propozycja wzięcia udziału w Wirtualnym Rajdzie Pieszym Szlakiem Partyzanckim organizowanym przez Powiat Radomszczański i portal […]
Chrostowa to mała miejscowość znajdująca się w gminie Gidle. Ostatnio wędrując przez tę wieś natrafiłem na ciekawą kapliczkę z 1967 roku. Listopad 2021 r., fot. Paweł Dudek To murowana konstrukcja o podstawie prostokątnej. Na dolnym bloku znajduje się tablica z […]
Jadąc przez powiat radomszczański takich przystanków mija się dziesiątki. Kiedyś stanowiły okno na świat, można było się nimi dostać do Radomska, czy też innych miejscowości. W czasach gdy PKS był przedsiębiorstwem państwowym autobusy docierały w wiele miejsc. Związane to też […]
Przy wjeździe do Kotfina od strony Włynic, tuż za mostkiem, na skraju niewielkiej polanki znajduje się murowana kapliczka. Ma ona podstawę prostokątną, u szczytu zwieńczona jest owalnie z wychodzącym do góry ornamentowym krzyżem z wizerunkiem Jezusa Chrystusa. W środkowej części, […]
W Kotfinie (gmina Gidle), tuż przy skrzyżowaniu dróg w środku wsi znajduje się kapliczka z figurą Św. Jana Nepomucena. Październik 2021 r., fot. Paweł Dudek To murowana kapliczka domkowa, z dwuspadowym dachem (widać, że niedawno odnowiony), bez okien. Frontowa ściana […]
W Kotfinie (gmina Gidle) znajdowała się niegdyś szkoła. Powstała w latach powojennych, nie istniała zbyt długo. Zlikwidowano ją ze względu na małą liczbę dzieci. Obecnie uczniowie z Kotfina uczęszczają do szkoły w Gidlach, która znajduje się ok. 10 kilometrów stamtąd. […]
W miejscowości Kotfin (gmina Gidle), tuż przed budynkiem dawnej szkoły, znajduje się tablica poświęcona pamięci mieszkańców tej wsi, którzy w czasie drugiej wojny światowej byli ofiarami zbrodni niemieckich. Październik 2021 r., fot. Paweł Dudek Tablica jest ułożona pionowo, ma kształt […]
Przeglądając aukcje internetowe natrafiłem na ciekawą ofertę, która przedstawia cztery zdjęcia rzekomo wykonane w Pławnie i okolicach w pierwszych dniach września 1939 roku. Napisałem „rzekomo”, bo tak naprawdę pewności nie mam czy to Pławno. Nie widać tam żadnych charakterystycznych budynków, […]
Pan Tomasz Wroński przesłał mi tekst oraz zdjęcia dotycząca pamiątkowego kamienia w Piaskach. Poniżej zamieszczam te materiały. W dniu 4 września 1939 r. przez wieś przechodziły oddziały niemieckie, z których jeden zatrzymał się na noc w pobliżu miejscowości. W późnych […]
Niesamowicie ciekawe pocztówki można znaleźć w serwisach aukcyjnych. Szkoda, że ich ceny są tak wysokie. Pozostaje mi zachować chociaż zdjęcia takich okazów. Niniejsza pocztówka przedstawia kościół parafialny pw. Matki Boskiej Bolesnej w Gidlach (nie mylić z klasztorem Dominikanów!), a właściwie […]
Na cmentarzu parafialnym w Gidlach znajduje się grób rodziny Suchenich, znanych przede wszystkim z produkcji pługów, którą zapoczątkował Józef Sucheni. Kwiecień 2021 r., fot. Paweł Dudek Grób ma ciekawą postać. Na płaskiej prostokątnej płycie jest informacja „GRÓB RODZINY SUCHENICH”, a […]
Na cmentarzu w Gidlach, tuż przy głównej alejce znajduje się grób rodziny Buczyńskich. Kwiecień 2021 r., fot. Paweł Dudek Grób ma formę prostokątnego cokołu z masywnym krzyżem u szczytu. Cokół ten znajduje się na blokach tworzących schodkową formę. Całość otoczona […]
W Gidlach, tuż obok strażnicy OSP znajduje się pomnik upamiętniający 70 rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Na pionowej płycie znajduje się wizerunek orła w koronie, daty roczne 1918 i 1988 oraz informacja, że to 70 rocznica odzyskania niepodległości. Obok znajduje […]
Na budynku ośrodka zdrowia w Gidlach znajdują się trzy tablice pamiątkowe. Poniżej przytaczam ich treść. Kwiecień 2021 r., fot. Paweł Dudek Tablica na samej górze zawiera łacińską sentencję: SERVITUDO PRO HUMANITATIS SANITATE Poniżej, na kolejnej tablicy zapisano informacje o okolicznościach […]
W Gidlach, na rogu ulic Cmentarnej i Reymonta znajduje się krzyż z wizerunkiem Chrystusa. Obiekt ten upamiętnia misje święte z 1999 roku. Wikipedia podaje, że misje święte to rodzaj dłużnych, bo około tygodniowych rekolekcji dla katolików. Misje święte odbywają się […]
Od Czytelnika otrzymałem ciekawe skany koperty z przesyłki wysłanej zapewne w 1951 roku. Zawiera ona ciekawy stempel z propagandową odezwą. Koperta jest zaadresowana do Wydziału Oświaty w Radomsku. Na trzech znaczkach znajduje się wizerunek Prezydenta Polski i Przewodniczącego Rady Państwa […]
To zaledwie zaczątek artykułu, ale mam nadzieję, że dotrę do większej ilości informacji, zdjęć oraz dokumentów. Poniżej znajduje się zdjęcie uczniów szkoły we Włynicach z nauczycielem Kazimierzem Jędrzejczykiem. To zapewne lata 70. Dziś szkoły już tam nie ma, chociaż dawny […]
W kwartalniku „Na Sieradzkich Szlakach” (nr 1/141/2020/XXXVI) wydawanym przez oddział PTTK w Sieradzu ukazał się mój artykuł pod tytułem „Stanisław Szukalski – Stach z Warty (1893–1987)”. Jeśli ktoś jest chętny, mogę udostępnić artykuł, niestety tylko indywidualnie. Dodam, że to już […]
Od Czytelnika, pana Michała Flaszy otrzymałem takie oto zdjęcie, które zostało wykonane pod Gidlami. Na aukcji internetowej, na której się ono znajdowało, było napisane, że zrobiono je w 1939 roku. W prawej części zdjęcia widać zabudowania klasztoru. Rzeczywiście, zarys tego […]
To całkiem zapomniany utwór pochodzący z wydanego w 1938 roku tomu poezji „Pieśń o jaworowym krzaku”. Autorem jest Jan Baranowicz. I Ścierń paruję przy pylnej zadymce w odwieczerz przychmurzony. Włóczą się za mną pobratymce – osędziałe starością wrony. Za robactwem […]
Ciekawe zdjęcie pochodzące z września 1939 roku. Wykonano je przed klasztorem w Gidlach. Proszę zwrócić uwagę, na charakterystyczne wysunięte podpory budynku – takie same są tam do dziś. W prawej części zdjęcia, nad głowami żołnierzy widać wnękę głównego wejścia. Na […]
Czy w Pławnie istniała kiedyś synagoga? Pytanie to postawiłem sobie po przeczytaniu artykułu na temat cmentarza żydowskiego znajdującego się na obrzeżach tej miejscowości. W „Dzienniku Częstochowskim” nr 23 z 1993 roku, na stronie 12 znajduje się tekst pt. „Nieobecni z […]
Czytelnik pan Michał Flasza przesłał mi skan oryginalnej pamiątki. Jest to pochodzący z 1928 roku list Rabina I.M. Rabinowicza z Pławna. Niestety ze względu na to, że dokument napisany jest w języku hebrajskim (tak w noszę po kroju pisma), nie […]
Maria Dąbrowska, autorka znanej powieści „Noce i dnie” napisała ponad 100 lat temu wiersz o kościele w Gidlach. Utwór ten pochodzi z czasów jej młodości i razem z innymi tego typu stanowi ciekawy przyczynek do genezy pisarstwa Dąbrowskiej, która opowiadania […]
Niedawno zamieściłem na Radomsk.pl wpis dotyczący krzyża z tablicą pamiątkową niedaleko Kajetanowic, poświęconego niejakiemu Krzysztofowi Beresowi. Informacje zawarte na tablicy pamiątkowej były dość lakoniczne, w dodatku na krzyżu znajduje się mniejsza tabliczka, gdzie są już nieco inne dane. Po opublikowaniu […]
Uwaga, niniejszy wpis dotyczy krzyża z tablicą, ale wątek Krzysztofa Beresa, który w tym miejscu poległ, jest rozwinięty w tym wpisie. Obydwa wpisy wzajemnie się uzupełniają. W lesie niedaleko Kajetanowic znajduje się krzyż z tablicą pamiątkową poświęconą partyzantowi Armii Krajowej […]
Ciekawy skan zdjęcia otrzymałem od pana Michała Flaszy. Przedstawia ono ludzi stojących przed zabytkowym kościołem Św. Marii Magdaleny w Gidlach. Trudno byłoby rozpoznać postaci ze zdjęcia, ale sam budynek kościoła jest charakterystyczny i miejsce to wygląda tak samo również dziś. […]
Od pana Michała Flaszy otrzymałem zdjęcia czterech ciekawych przedwojennych obrazków religijnych, związanych z parafią Gidle. Obrazki tego typu znane są powszechnie katolikom. Dzieci otrzymują je podczas wizyt duszpasterskich księdza w domach wiernych, rozdawane są także z różnych okazji, takich jak […]
O tym, że gdzieś w lesie znajdował się grób partyzanta z bitwy pod Ewiną słyszałem od kilku osób. Żadna z nich nie potrafiła mi jednak wskazać dokładnego miejsca ani okoliczności w jakich ten partyzant został tam pochowany. Wiedziałem jedynie, że […]
Dziś w tym miejscu znajduje się park, ale niegdyś było to centralne miejsce w dawnym mieście. O tym, że Pławno posiadało kiedyś prawa miejski pisałem tutaj. Dawny rynek otacza niska zabudowa, tak charakterystyczna dla małomiasteczkowego klimatu. To właśnie w rynku […]
Nie mając tej wiedzy trudno dziś się nawet domyślić, że Pławno w gminie Gidle było w przeszłości miastem! Dziś widoczną pamiątką jest właściwie tylko kamień z pamiątkową tablicą, leżący przed budynkiem dawnego ratusza. Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek Czerwiec […]