Na pasie zieleni, na skrzyżowaniu ulic Skoczyńskiego i Wyszyńskiego znajduje się tablica upamiętniająca Bronisława Skurę-Skoczyńskiego.
Lipiec 2021 r., fot. Paweł Dudek
Wygląd tablicy jest podobny do innych tego typu obiektów w naszym mieście. Tablica wsparta na dwóch metalowych słupkach z informacją umieszczoną za szybą. Na charakterystycznym czerwonym tle znajduje się zdjęcie Bronisława Skury-Skoczyńskiego i następujący tekst, który tłumaczy też dlaczego właśnie w tym miejscu znalazła się tablica.
BRONISŁAW SKURA-SKOCZYŃSKI
PSEUDONIM „ROBOTNIK”
(1909-1962)
BOHATERSKI OFICER ARMII KRAJOWEJ
W pobliżu tego miejsca 27 maja 1943 roku na ówczesnej ulicy Wąwozowej por. Bronisław Skura ps. „Robotnik” (późniejsze nazwisko Skoczyński) z Zygmuntem Czerwińskim ps. „Staw” wykonali wyrok śmierci na szefie Gestapo w Radomsku – Willym Bergerze i jego zastępcy Johannie Wagnerze. Wyrok za szczególne okrucieństwo wobec mieszkańców ziemi radomszczańskiej wydała Armia Krajowa.
Porucznik Bronisław Skura-Skoczyński to jeden z najdzielniejszych żołnierzy i dowódców Armii Krajowej, wsławiony udziałem w wielu udanych akcjach przeciwko niemieckiemu okupantowi, m.in. akcji odbicia 50 aresztowanych z radomszczańskiego więzienia w nocy z 7 na 8 sierpnia 1943 roku.
Bronisław Skura urodził się 29 lipca 1909 roku w Łodzi. W latach 1931-1932 odbył zasadniczą służbę wojskową w 50. Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Kowlu i Sarnach. 30 września 1932 roku został awansowany do stopnia kaprala i przeniesiony do rezerwy. Po powrocie do cywila pracował w Głównej Składnicy Uzbrojenia w Regnach jako rusznikarz. Po napaści Niemiec na Polskę, we wrześniu 1939 roku został zmobilizowany. Brał udział w obronie Warszawy. Po kapitulacji stolicy dostał się do niewoli, z której udało mu się zbiec. Do Łodzi dotarł 5 października 1939 roku. Brał udział w tworzeniu pierwszych organizacji konspiracyjnych.
21 grudnia 1939 roku został aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu policyjnym na Radogoszczu. W kwietniu 1940 roku uciekł do wsi Wierzbowiec pod Przedborzem. W odwecie Niemcy zamordowali jego żonę i córkę. B. Skura wstąpił do Związku Walki Zbrojnej (później Armia Krajowa) w Przedborzu.
Od 1941 roku prowadził działalność konspiracyjną w Podobwodzie Rzejowice w Radomszczański Obwodzie ZWZ, a następnie w oddziale partyzanckim Stanisława Sojczyńskiego ps. „Warszyca”. Uczestniczył w wielu akcjach zbrojnych. 27 maja 1943 roku z Zygmuntem Czerwińskim ps. „Staw” wykonali wyrok śmierci na szefie Gestapo w Radomsku – W. Begerze i jego zastępcy J. Wagnerze. W nocy z 7 na 8 sierpnia 1943 roku dowodził jedną z grup szturmowych w akcji odbicia więźniów w Radomsku.
4 marca 1944 roku w Bąkowej Górze przeprowadził wraz z oddziałem atak na żandarmerię, w wyniku którego śmierć poniosło 8 Niemców. W kwietniu 1944 roku odniósł ciężkie rany w akcji na posterunek w miejscowości Antoniów. Rozkazem komendanta Okręgu Radomsko-Kieleckiego krypt. „Jodła” został awansowany na stopień porucznika.
W sierpniu brał udział w ogólnej mobilizacji oddziałów (akcja „Zemsta”), które miały iść na pomoc walczącej Warszawie. Rozkaz jednak odwołano. W czasie odwrotu „Robotnik” i jego żołnierze stoczyli kilka potyczek z Niemcami, a do jesieni wielokrotnie uczestniczyli w akcjach przeciwko okupantowi.
Po wkroczeniu wojsk sowieckich o demobilizacji B. Skura wrócił do rodzinnej Łodzi. Ujawnił się w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego.
Po wojnie pracował najpierw w sklepie tekstylnym, potem w spółdzielni meblarskiej. 27 lipca 1946 roku zmienił nazwisko na Skoczyński. Został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Grunwaldu i Krzyżem Partyzanckim. Zmarł 20 kwietnia 1962 roku, został pochowany na łódzkim cmentarzu na Dołach.
Źródła: „Radomszczański Słownik Biograficzny” tom I, Radomsko 2017 r., „Stanisław Sojczyński i Konspiracyjne Wojsko Polskie”, Łódź 2015.
Konsultacja: Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Łodzi
Warto podkreślić, że o umieszczenie tablicy upamiętniającej Bronisława Skurę-Skoczyńskiego starał się Grzegorz Drzewowski i to dzięki jego zaangażowaniu ta tablica powstała.
Lipiec 2021 r., fot. Paweł Dudek
Lipiec 2021 r., fot. Paweł Dudek
Lipiec 2021 r., fot. Paweł Dudek
Zobacz podobne artykuły:
Zobacz podobne artykuły: