Akcja czytania nazwisk zamordowanych w czasie drugiej wojny światowej radomszczan pochodzenia żydowskiego

W 80. rocznicę likwidacji żydowskiego getta wtórnego w Radomsku Polskie Towarzystwo Historyczne zorganizowało akcję czytania nazwisk zamordowanych w czasie drugiej wojny światowej radomszczan pochodzenia żydowskiego.

5 stycznia 2023 r., fot. Karina Wiatr-Dudek

W nocy z 5 na 6 stycznia 1943 roku rozpoczęła się likwidacja getta wtórnego w naszym mieście. W sumie, w wyniku drugiej wojny światowej zlikwidowana została niemal cała społeczność żydowska z Radomska i okolic. Przed wojną stanowili oni ok. 40% ludności naszego miasta. Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Radomsku postanowiło przywrócić pamięć o tych ludziach, idąc za słowami Ewy Teleżyńskiej-Sawickiej i Pawła Sawickiego, którzy opublikowali w „Zeszytach Radomszczańskich” ponad 4300 nazwisk Żydów z Radomska – ofiar drugiej wojny światowej.

Według tradycji żydowskiej człowiek umiera trzy razy. Pierwszy raz – gdy fizycznie umiera. Drugi raz – na pogrzebie. Śmierć trzecia następuje wówczas, gdy już nikt z żywych nie wypowiada jego imienia.

5 stycznia 2023 roku o godz. 16 w Galerii Muzeum Regionalnego im. S. Sankowskiego rozpoczęto odczytywanie imion i nazwisk pomordowanych Żydów. Miałem zaszczyt rozpocząć ten odczyt, a także koordynować całe spotkanie jako sekretarz radomszczańskiego oddziału PTH. W sumie kilkanaście zebranych w galerii osób odczytało po dwie strony z nazwiskami. Dało to liczbę ok. 2500 konkretnych wspomnianych osób! Tego samego dnia, ale rano w radomszczańskich szkołach odczyty odbywały się na lekcjach i w sumie przeczytaliśmy wszystkie nazwiska. Akcję przeprowadzono w PSP 1, PSP 2 , PSP 4, PSP 7, PSP 8, Elektryku, I LO, II LO, Mechaniku, Ekonomiku i Drzewniaku. Pamięć została symbolicznie przywrócona!

5 stycznia 2023 r., fot. Karina Wiatr-Dudek

5 stycznia 2023 r., fot. Paweł Dudek

5 stycznia 2023 r., fot. Paweł Dudek

5 stycznia 2023 r., fot. Paweł Dudek

5 stycznia 2023 r., fot. Paweł Dudek