Obóz pracy przymusowej w Przedborzu w czasie drugiej wojny światowej

Podczas drugiej wojny światowej na terenie Przedborza zorganizowany był obóz pracy tymczasowej, z jęz. niem. Zwangsarbeitslager für Juden Przedbórz. Obóz ten, przeznaczony dla ludności żydowskiej, istniał dość krótko. Od wiosny do października 1944 roku pracowali tam mężczyźni, a od lipca do października 1944 roku pracowały w nim kobiety. Wynika z tego, …

Pomnik w Pieńkach Szczepockich

Pieńki Szczepockie położone są tuż za naszym powiatem, w gminie Kruszyna. Obszar ten przez wiele lat należał jednak do powiatu radomszczańskiego. W Pieńkach Szczepockich znajduje się pomnik upamiętniający ofiary drugiej wojny światowej. Pomnik ma formę obelisku. Na górze znajduje się orzeł z rozpostartymi skrzydłami. Nieco niżej napis: W HOŁDZIE OFIAROM HITLERYZMU …

Grób żołnierza Armii Krajowej niedaleko Gomunic

Czytelnik Jacek Kamieniak przysłał mi kilka zdjęć grobu żołnierza Armii Krajowej. Grób ten znajduje się w lesie, na zachód od Gomunic, pomiędzy tą miejscowością a Zakładem Gospodarki Komunalnej. Grób jest uporządkowany i widać, że ktoś o to miejsce na bieżąco dba. Kiedyś otoczono go betonowymi bloczkami, położono także płytki chodnikowe. …

Kościół w Borzykowej

W Borzykowej (gmina Żytno) znajduje się kościół pw. Św. Piotra i Pawła. Historia tego obiektu jest ściśle związana z historią miejscowości. Borzykowa istniała jeszcze przed przyjęciem chrześcijaństwa przez Polskę, wcześniej niż Żytno, a miejscowa parafia istniała już na pewno w 1105 r. Z tego czasu pochodzi bowiem kamienna chrzcielnica. W …

Szkoła w Borzykowej

Poniższy tekst został zaczerpnięty ze strony internetowej szkoły oraz uzupełniony moimi informacjami. Szkoła w Borzykowej została założona około 1876 roku. Pierwsza nauczycielka miała na nazwisko Smólska, druga Faszczewska, trzecim nauczycielem był Antoni Pniakowski. Prowadził tę placówkę od 1894 do 1917 roku. Pierwsza szkoła została wybudowana na koszt mieszkańców. Był to …

Dziś park, kiedyś rynek – plac w centrum Żytna

Niegdyś Żytno było miasteczkiem (pisałem o tym tutaj), posiadało więc swój rynek. Łatwo można się domyślić, że znajdował się on w centrum wsi. Handlowano tam różnymi towarami, do Żytna przybywali kupcy z okolicznych wsi oraz miast. Dziś w tym miejscu znajduje się park imienia Armii Krajowej. Park jest zadbany, rosną …

Obóz partyzancki Robotnika między Majkowicami a Bąkową Górą

W lesie między Majkowicami a Bąkową Górą znajdował się obóz partyzancki żołnierzy Armii Krajowej pod dowództwem „Robotnika” (właściwie Bronisława Skóry-Skoczyńskiego). Był to II pluton Kompanii Partyzanckiej AK działającej na naszych terenach. Jadąc przez las w stronę Pilicy po prawej stronie dostrzeżemy tabliczkę, która wskazuje, że trzeba skręcić. Marzec 2020 r., …

Zakłady Thonet-Mundus w Radomsku w czasie drugiej wojny światowej

W pierwszych dniach drugiej wojny światowej we wrześniu 1939 roku niemieckie bomby spadły między innymi na radomszczańskie zakłady Thonet-Mundus. Po zajęciu miasta przez Niemców zarekwirowano nagromadzone w fabryce meble. Zmieniono jej profil produkcyjny, nastawiając na potrzeby wojska. Po przejęciu przez Niemców Thonet-Mundus produkował wozy dla armii, nosze i umeblowanie koszarowe, …

Jak wyglądała fabryka Towarzystwa Akcyjnego Mebli Wiedeńskich Jakuba i Józefa Kohnów, późniejsza Fabryka Mebli Giętych „Mazowia” S. A.?

W lokalnym niewielkim piśmiennictwie historycznym, papierowym czy też internetowym, narosło wiele nieporozumień i niedokładności, wokół tematu fabryki Towarzystwa Akcyjnego Mebli Wiedeńskich Jakuba i Józefa Kohnów, późniejsza Fabryka Mebli Giętych „Mazowia”. Często pojawiają się błędne lokalizacje. Spotyka się teksty, gdzie autorzy sprawiają wrażenie, jakby chodziło o dwie różne fabryki, zamieniają ich …

Druh Jędrzej Moderski

Urodził się 18 marca 1930 roku. Podczas drugiej wojny światowej był członkiem Szarych Szeregów, czyli konspiracyjnego harcerstwa. Nosił wówczas pseudonim „Łoś”. W 1945 roku został współtwórcą i drużynowym 15. Kłomnickiej Drużyny Harcerskiej im. „Poległych Harcerzy”. Kłomnicka drużyna znajdowała się wówczas na terenie działania Hufca Radomsko. Moderski był aktywnym działaczem harcerskim, …

Rędziny – pomnik ofiar walk z czasów drugiej wojny światowej

W Rędzinach (tych w gminie Żytno – nie mylić z Rędzinami pod Częstochową) znajduje się pomnik ofiar walk w czasie drugiej wojny światowej. Obiekt ten, wykonany z betonu, ma czworoboczną podstawę. Zwieńczony jest krzyżem z wizerunkiem Jezusa. Całość otoczona jest metalowym płotkiem. Na trzech z czterech boków znajdują się nazwiska …

Tablica poświęcona podporucznikowi Wacławowi Krasnopolskiemu

Trzeba przyznać, że ta tablica pamiątkowa jest umiejscowiona w całkiem dogodnym miejscu. Codziennie obok niej przechodzą setki, a może i tysiące ludzi. Jestem ciekaw ilu z nich zatrzymało się chociażby na chwilę, aby przeczytać kilka słów na temat podporucznika Wacława Krasnopolskiego. Oto treść inskrypcji z tablicy: PAMIĘCI ZAWIADOWCY ODCINKA DROGOWEGO …

Gidle: mogiła zamordowanych przez NKWD w ZSRR

Na cmentarzu w Gidlach znajduje się symboliczna mogiła pięciu Polaków zamordowanych przez NKWD w ZSRR po 17 września 1939 roku. Wrzesień 2015 r., fot. Paweł Dudek Treść inskrypcji z mogiły (pisownia oryginalna): SYMBOLICZNA MOGIŁA OBYWATELI ZAMORDOWANYCH PRZEZ NKWD Ś.P. por. STANISŁAW ZATOŃSKI nauczyciel por. JAN GOSŁAWSKI nauczyciel p.por. TOMASZ MATYJASZCZYK nauczyciel …

Pomnik Mieczysława Mazura (koło wsi Karsy)

Przy drodze łączącej wsie Karsy oraz Przyborów znajduje się pomnik poświęcony strzelcowi plut. pchor. Mieczysławowi Mazurowi. Maj 2015 r., fot. Paweł Dudek Nad polami wsi Karsy, w dniu 2 września 1939 roku Niemcy zestrzelili w locie bojowym polski samolot PZL.23B „Karaś”. Podczas przymusowego lądowania poległ wspomniany plut. pchor. Mieczysław Mazur. …

Pomnik w Katarzynowie

Katarzynów to mała wieś w gminie Kobiele Wielkie. Niełatwo tam dotrzeć. Najpierw trzeba dojechać do Kobiel Wielkich. Jadąc od strony Kobiel w kierunku Żytna, należy skręcić w drugą boczną drogę po prawej (pierwsza prowadzi do Karsów). Ta trasa jest dobra dla podróżujących samochodem. Oczywiście można też dojechać do Katarzynowa krótszą …