Uczestniczyłem w seminarium pt. „Osobiste historie i materiały w nauczaniu o Holokauście i doświadczeniu ludności żydowskiej”

W miniony weekend przebywałem w Łodzi, gdzie uczestniczyłem w seminarium dla nauczycieli i edukatorów. Spotkały się tam osoby z całej Polski, wszyscy zainteresowani tematyką żydowską.

W piątek rozpoczęliśmy od spotkania w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, gdzie nastąpiło oficjalne powitanie oraz sesja integracyjna. Dr Adam Sitarek (kierownik Centrum Badań Żydowskich na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego) opowiedział o historii żydowskiej Łodzi, a jeden z uczestników, Rafał Spodarek zaprezentował materiały Centropy dotyczące Milesa Lermana.

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Wieczorem uczestniczyliśmy w kolacji szabatowej, którą poprowadził Dawid Gurfinkiel z Gminy Żydowskiej w Łodzi. Na stole pojawiła się chałka, hummusy, czerwone wino i inne koszerne pyszności. Kolacja przebiegała według tradycyjnego obrządku. Dawid wszystko dokładnie wytłumaczył uczestnikom, odpowiadał też na liczne pytania.

Sobotę rozpoczęliśmy od spaceru po historycznej Łodzi. Przewodnik Milena Wicepolska pokazała nam ciekawe miejsca nie tylko przy ulicy Piotrkowskiej, ale również w innych częściach Łodzi. Po raz pierwszy zobaczyłem na żywo kuczkę znajdującą się w bramie jednej z łódzkich kamienic. Po południu zobaczyliśmy premierowy film pt. „Anna Lanota – żydowska bojowniczka w okupowanej Polsce”. Pokaz połączony był z pracą grupową. Moja grupa przygotowała zarys materiałów, które można wykorzystać na lekcji w oparciu o film dotyczący Anny Lanoty. Zaprezentowałem owoce pracy grupowej wszystkim uczestnikom seminarium, wytłumaczyłem też w jaki sposób zorganizować aktywności w klasie.

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

W dalszej części dnia uczestniczyliśmy w wykładzie dr Ewy Wiatr (Uniwersytet Łódzki), która opowiadała o Rywce Lipszyc. Rywka to postać już mi znana, widzę wiele analogii pomiędzy Rywką a radomszczańską Żydówką Miriam Chaszczewacką. Obydwie były młodymi dziewczynami, które spisywały swoje wspomnienia w czasie pobytu w getcie. Los obydwóch jest dość tajemniczy i zapewne tragiczny.

Dr Marzanna Pogorzelska (Uniwersytet Opolski) przeprowadziła warsztat wokół dzisiejszych wyzwań w nauczaniu o Holokauście, w szczególności dotyczących wypierania trudnej historii oraz uczeniu o Holokauście wobec konfliktu w Gazie. Cieszę się, że mogłem zabrać głos podczas dyskusji w tych tematach.

W niedzielę zwiedzaliśmy cmentarz żydowski, ponownie z Mileną Wicepolską. Byliśmy też w Stacji Radegast. Duże wrażenie zrobiła na mnie ogromna makieta łódzkiego getta.

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Łódź to znane mi miasto, w końcu nie jest położone jakoś daleko od Radomska. A jednak żydowska historia stolicy naszego województwa to mało znany przeze mnie temat. Podczas analizowania źródeł (np. w Stacji Radegast), czy podczas dyskusji tematycznych natrafiałem na wątki związane z naszym Radomskiem. Historia Żydów z Radomska przenika w pewnym stopniu do historii Żydów z Łodzi. Na pewno zyskałem też sporą dawkę inspiracji do lokalnych działań. Nieocenione są nowe kontakty z historykami i innymi osobami zainteresowanymi taką tematyką.

Organizatorami seminarium byli: Centropa oraz Żydowskie Muzeum Galicja. Jak zawsze pełen profesjonalizm. Program był ambitny, ale nie czułem zmęczenia, bo wyrwanie się z Radomska na te parę chwil było mi bardzo potrzebne.

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Fot. Wojciech Wojtkielewicz