Dawna szkoła w Ewinie

Ewina to mała wieś położona w gminie Żytno. Znana jest przede wszystkim z bitwy, która rozegrała się we wrześniu 1944 roku. W Ewinie, już po wojnie istniała szkoła podstawowa. Dotarłem do informacji, że funkcjonowała ona w latach 1959-1968. Powodem jej likwidacji było zbyt mało dzieci. Pod koniec byli już tylko pojedynczy uczniowie, a na końcu zaledwie jeden. Kierownikiem szkoły był Kazimierz Jędrzejczyk, po likwidacji pracował on w szkole we Włynicach, potem w Małej Wsi, a następnie w Żytnie.

Kazimierz Jędrzejczyk, lata 70. Zdjęcie to jest częścią większego kadru – fotografii z uroczystości pierwszomajowych w Żytnie

Szkoła mieściła się w budynku, w którym w czasie bitwy pod Ewiną, we wrześniu 1944 roku mieścił się sztab III Brygady Armii Ludowej. Budynek ten istnieje do dziś, pisałem o nim tutaj. Poniżej znajduje się fotografia z 2017 roku oraz dwie czarno-białe fotografie zapewne z 1961 roku – wtedy funkcjonowała tam szkoła. Po dokładnym przyjrzeniu się tym dwóm starym fotografiom być może uda się dostrzec charakterystyczne owalne godło oraz tabliczkę nad wejściem, pewnie z informacją, że to szkoła.

2017 r., fot. Paweł Dudek

Zdjęcie pochodzi z: „Śląski Tygodnik Ilustrowany Panorama” z 15 października 1961 roku, s. 7

Zdjęcie pochodzi z: „Żołnierz Wolności” 1961 r., nr 215

Gdy likwidowano szkołę w 1968 roku kierownik Kazimierz Jędrzejczyk zdał w Wydziale Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomsku (ul. Kościuszki 7) dokumenty oraz pieczęcie szkolne. Pieczęcie szkoły były cztery. Na poniższym zdjęciu można je zobaczyć, chociaż dwie są słabo odbite na dokumencie zdawczo-odbiorczym. Ta po lewej stronie zapewne była ogólną pieczęcią szkoły, tak myślę patrząc na jej wielkość w stosunku do pozostałych. Druga pieczęć miała motyw godła oraz napis w otoku, pewnie coś takiego jak: „Szkoła Podstawowa w Ewinie”. Kolejna pieczęć jest całkiem widoczna. Ostatnia pieczęć wskazuje na to, że w szkole w Ewinie była nawet biblioteka.

Poniżej znajduje się jeszcze jedna pieczęć, należąca do kierownika szkoły – Kazimierza Jędrzejczyka.

Po likwidacji szkoły uczniowie z Ewiny uczęszczali potem codziennie kilka kilometrów na pieszo do szkoły w Małej Wsi, która też wkrótce została zlikwidowana. Kolejną szkołą dla nich była szkoła w Żytnie. Na poniższym zdjęciu znajdują się dzieci z Ewiny przed budynkiem szkoły w Małej Wsi. Zdjęcie pochodzi z lat 50. W górnym rzędzie trzecia od lewej, z dużym białym kołnierzykiem, jest żona kierownika, Teresa Jędrzejczyk, też nauczycielka.