Dwór Siemieńskich w Żytnie

Poniższy tekst pochodzi z 2019 roku. W dolnej części artykułu znajdują się aktualne zdjęcia z tego miejsca.

Jest to obiekt powstały w XIX wieku, a konkretnie w latach 1819-1845. Został zbudowany przez Jana Nepomucena Antoniego Siemieńskiego herbu Leszczyc. Zastanawiać może długi czas budowy. Warto więc zwrócić uwagę, że powstawanie dworu odbywało się z przerwą w okresie powstania listopadowego (1830-1831), kiedy to Siemieński był uczestnikiem tego ważnego zrywu niepodległościowego. Później, gdy zbliżało się powstanie styczniowe (trwające w latach 1863-1864), w dworze odbywały się spotkania przygotowawcze.

Dwór w Żytnie. Zdjęcie od Czytelniczki Ewy

W pierwotnej formie dwór funkcjonował do końca XIX wieku, kiedy to został rozbudowany o neorenesansowe, piętrowe skrzydło. Charakaterystyka architektoniczna znaleziona na Wikipedii mówi, że:

Jest to budynek parterowy z mieszkalnym poddaszem, wzniesiony na planie prostokąta z piętrową przybudówką od północy. Dwór posiada dwutraktowy układ wnętrza z sienią i salonem umieszczonym na osi. Budynek nakryty jest dachem czterospadowym. Fasadę zdobi piętrowy, czterokolumnowy dorycki portyk z balkonem dobudowanym w późniejszym okresie. Otacza go zaniedbany rozległy park krajobrazowy.

W dworze tym zaręczył się Henryk Sienkiewicz z krewną Siemieńskich, panną Marią Gryf-Kellerówną. Swoją drogą – do tego małżeństwa jednak nie doszło, podobno dlatego, że Sienkiewicz zgubił nad pobliskim stawem pierścionek zaręczynowy… Ostatnim właścicielem Żytna był Jacek Siemieński, który w czasie drugiej wojny światowej udzielił w dworze schronienia członkom brytyjskiej misji Freston, o której pisałem tutaj.

Od zakończenia drugiej wojny światowej do końca lat 80. XX wieku w dworze mieściła się szkoła podstawowa. Pod koniec funkcjonowania tej instytucji w dworze, stan budynku stawał się coraz gorszy, co było powodem zaprzestania działalności w tym miejscu. Dwór jest wpisany do rejestru zabytków województwa łódzkiego pod nr 751 z datą z 27 grudnia 1967 roku. W wyniku powojennych decyzji ucierpiał także park dworski, gdyż jego część przeznaczono na boisko. Od 1994 roku dwór stał pusty. Obecnie jest własnością prywatną. Od 2016 roku trwa modernizacja, podobno ma tam się mieścić sala balowa. Ciekawy jestem końcowego efektu…

Dwór w Żytnie widziany zza ogrodzenia, bo to teren prywatny. Zdjęcie z maja 2018 roku

Ciekawy jestem efektu końcowego modernizacji. Zdjęcie z maja 2018 roku

Zdjęcia z kwietnia 2024 roku

W 2021 roku nastąpiło otwarcie dworu po generalnym remoncie. Kilka razy odwiedzałem to miejsce, a poniższe zdjęcia pochodzą z kwietnia 2024 roku. Metamorfoza jest niesamowita.

Kwiecień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Zdjęcia z kwietnia 2024 roku

Zobacz podobne artykuły: