Kruszyna: tablice poświęcone powstańcom styczniowym oraz ofiarom z 4 września 1939 roku

W Kruszynie przy ulicy Kmicica, pomiędzy budynkiem urzędu gminy a szkołą podstawową znajduje się niewielki plac, który przeznaczono na miejsce pamięci. Są tam dwie tablice, jedna związana z powstańcami styczniowymi, a druga z ofiarami drugiej wojny światowej. Pomiędzy tablicami znajduje się pomnik w postaci dwóch orłów.

Pomnik orłów usadowiony jest na prostokątnym cokole. W swojej formie przypomina mi on nieco Obelisk Orłów Śląskich z Katowic.

Luty 2022 r., fot. Paweł Dudek

Luty 2022 r., fot. Paweł Dudek

Z lewej strony znajduje się tablica nawiązująca do wydarzeń z czasów powstania styczniowego. Jest to replika tablicy, wykonana w 2013 roku. Ta pierwsza po 30 latach (od 1983 roku) zapewne była tak zniszczona, że nie można było jej wkomponować w to miejsce pamięci. Warto zwrócić uwagę, że na przytoczonym zdjęciu widać na tejże tablicy order Virtuti Militari wraz z datą roczną – 1792. Poniżej znajduje się treść z tablicy.

PATRIOTOM WIELKOPOLSKIM !

KTÓRZY POD DOWÓDZTWEM GEN. EDMUNDA TACZANOWSKIEGO
W SPRAWIEDLIWEJ BOHATERSKIEJ WALCE NARODU
POLSKIEGO Z OBCYM IMPERIUM O NIEPODLEGŁOŚĆ
POLSKI I SPOŁECZNE WYZWOLENIE CHŁOPÓW W ROKU
1863 – UMIŁOWANIE OJCZYZNY WŁASNĄ KRWIĄ
PRZYPIECZĘTOWALI NA POLU CHWAŁY
– POD PYZDRAMI K/WRZEŚNI 29 04 1863 ∗
– POD IGNACEWEM K/KONINA 8 05 1863 +
– W SĘDZIEJOWICACH K/ŁASKU 27 08 1863 ∗
– POD KRUSZYNĄ K/CZĘSTOCHOWY 29 08 1863 +
CHOCIAŻ ONI ZGINĘLI – CHWAŁA DLA NICH W SERCACH
POTOMNYCH ŻYĆ BĘDZIE WIECZNIE
DLA UCZCZENIA PAMIĘCI POLEGŁYCH

W 120 – ROCZNICĘ POWSTANIA STYCZNIOWEGO
1863 – 1983 – RODACY

REPLIKA WYKONANA W 2013 ROKU

Luty 2022 r., fot. Paweł Dudek

Luty 2022 r., fot. Paweł Dudek

Tablica po prawej stronie nawiązuje do wydarzeń z czasów drugiej wojny światowej. Na końcu tekstu pojawia się informacja, że ufundowali ją mieszkańcy w 2006 roku. Sądząc po stanie jej zachowania można przypuszczać, że to oryginalna tablica sprzed kilkunastu lat, czego z kolei nie można powiedzieć o tej opisanej powyżej. Oto pełna treść z tej tablicy nawiązującej do wydarzeń z drugiej wojny światowej:

W DNIU 4 WRZEŚNIA 1939 R.
ŻOŁNIERZE NIEMIECCY ZAMORDOWALI W BABACH,
JACKOWIE, KRUSZYNIE I WIDZOWIE 63 OSOBY.
SPOŚRÓD MIESZKAŃCÓW KRUSZYNY ZGINĘLI:

BARTNIK FELIKS
BODANKA JÓZEF
CYNCYNATUS ARON
DZIUBLAK STANISŁAW
GIEŁDOWSKI JAN
GRUSZKA JAKUB
HABERMAN KOPEL
JARZĄBEK MICHAŁ
JOŃSKI JAN
KĘPA IGNACY
KĘPA ELEONORA

KĘPA GABRIELA
KĘPA HENRYKA
KĘPA JÓZEF
KIWACZ TEODOR
KLEKOT JAN
KLEKOT ZYGMUNT
KNAŚ ANTONI
KOCOK ANTONI
KUCHARSKI STANISŁAW
KUSZTAL WALENTY
MORAWSKI JÓZEF
MORDKA SZLOMO

MORDKA ZAINWEL
PRZYBYLSKI ANTONI
PUSTY STEFAN
RORAT STANISŁAW
ROZEN HIRSZ
ROZEN FISZEL
ROZEN JESZAJA
RYBAK JAN
WĘGLIŃSKI ABRAM
WĘGLIŃSKI JAKUB
WŁODAREK ANNA
ZAJDNER

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!

MIESZKAŃCY GMINY
WRZESIEŃ 2006

Luty 2022 r., fot. Paweł Dudek

Luty 2022 r., fot. Paweł Dudek