Bitwa pod Żytnem (27 sierpnia 1944 roku) w czasopiśmie „Robotnik”

W niedawno dodanym materiale o bitwie pod Ewiną, pochodzącym z Łódzkiego Informatora Wojewódzkiej Rady Narodowej z 1944 roku, znalazła się bardzo lakoniczna informacja na temat bitwy pod Żytnem. Z tamtego materiału wiadomo było jedynie, że bitwa rozpoczęła się 27 sierpnia 1944 roku i że poległ tam niejaki kpt. Zbinel (Zbinl?) „(…) który ranny w nogę dostał się w ręce hitlerowskich oprawców (…) rannego dobili rozbijając na miazgę twarz kolbami karabinów”.

W czasopiśmie „Robotnik”, nr 133, na stronie 7 znajduje się zaś obszerniejszy artykuł na temat bitwy pod Żytnem. Poniżej przytaczam ten tekst w całości (pisownia oryginalna). Określenie „bitwa pod Żytnem” spotykam w zasadzie pierwszy raz, choć samo to wydarzenie jest wzmiankowane w różnych publikacjach, ale nie pod taką nazwą, raczej używa się określenia „lasy kotfińskie”.

BITWA POD ŻYTNEM.

Bohaterska postawa oddziałów PAL.

W lasach żytnowskich w powiecie radomszczańskim obozowała 200 osobowa grupa partyzancka AK. Wskutek wsypy obóz został otoczony przez żandarmerię z Radomska. Siły niemieckie były zbyt słabe, to też niemcy ściągnęli w drugim dniu walki policję z Piotrkowa i Radomia, przyczym żandarmi niemieccy byli przebrani w granatowe mundury polskiej policji. Na pomoc walczącym przybyły z drugiej strony Pilicy silne oddziały PAL po dowództwem Żbika, oddziały piesze były wspomagane przez kilkudziesięcio osobowy oddział na koniach. W brawurowych atakach pierścień niemiecki został przerwany przyczym zginęło 12 Niemców i 2 granatowych. Partyzanci wśród licznego sprzętu zdobyli 8 samochodów ciężarowych. Ogólnie walki pod Żytnem trwały 4 dni.

Po wycofaniu się oddziałów partyzanckich Niemcy ściągnęli z Częstochowy pułk piechoty z CKM-ami, który zdobył pusty już obóz, w którym partyzanci pozostawili 40 metrów kartofli.

W powiecie radomszczańskim niemcy wysiedlają ludność ze wszystkich wsi przy lasowych. Ma to na celu wyizolowanie rozwijającego się coraz silniej ruchu partyzanckiego.

Dla niewtajemniczonych podpowiadam, że skrót PAL oznacza Polską Armię Ludową. Informację o tym artykule przekazał mi pan Michał Flasza.