Opublikowane przezPo raz kolejny wyjechałem nieco poza obecne granice powiatu radomszczańskiego, tym razem do Bąkowej Góry. Kiedyś te tereny należały administracyjnie do naszego powiatu, więc postanowiłem napisać kilka słów również o takich miejscach. W Bąkowej Górze znajduje się m.in. piękny dwór Małachowskich, wzniesiony pierwotnie w latach 1770-1780.
Maj 2019, fot. Paweł Dudek
Maj 2019, fot. Paweł Dudek
Maj 2019, fot. Paweł Dudek
Jest on usytuowany na zboczu góry, na której szczycie znajdują się ruiny zamku. Dwór ma budowę parterową, jest murowany, znajduje się na planie prostokąta. Pokrywa go łamany dach pokryty gontem. Chyba najbardziej urokliwym i charakterystycznym elementem tej budowli jest przedsionek z barokowym frontonem oraz parami kolumn po bokach. Okna znajdujące się na bocznych ścianach mają niestandardowy kształt – są półkoliste. Z tyłu znajduje się nowy, większy, ale bezstylowy ganek.
Maj 2019, fot. Paweł Dudek
Maj 2019, fot. Paweł Dudek
Podczas wizyty w Bąkowej Górze chciałem wejść do środka dworku, ale niestety nikogo tam nie zastałem. Znalazłem jednak kilka informacji o wnętrzu, nie wiem czy aktualnych na dziś. Według Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce (zeszyt nr 8 poświęcony powiatowi radomszczańskiemu, 1953 r.) pod red. Jerzego Z. Łozińskiego układ wnętrza był dwutraktowy i nieregularny. W jednym z pomieszczeń znajdował się kominek o skromnym obramieniu – lapidarium. Miały się też znajdować tam dwie kamienne głowy z XVI lub XVII wieku (fotografia jednej z nich jest poniżej). Część kamiennych elementów najprawdopodobniej pochodziła z zamku w Majkowicach.
Zdjęcie pochodzi z Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Województwo Łódzkie. Powiat Radomszczański (1953 r.) Fot. Helena Hohensee-Ciszewska
Fragment pocztówki z 1975 roku
Rok 1997 lub 1998. Źródło: fotopolska.eu
Jedna z kamiennych głów, która najprawdopodobniej znajduje się obecnie wewnątrz dworku. Zdjęcie pochodzi z Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Województwo Łódzkie. Powiat Radomszczański (1953 r.) Fot. Bogusław Kopydłowski
Małachowscy herbu Nałęcz w XVIII wieku byli właścicielami Bąkowej Góry, a także m.in. okolicznych Majkowic (tutaj pisałem o tamtejszym zamku). Z jednym z właścicieli, Adamem Leonem Albinem Kazimierzem Nałęcz Małachowskim wiąże się pewna ciekawostka. Był on miłośnikiem wszelakich zabaw. Goście, którzy przybywali do Bąkowej Góry w okresie karnawału, musieli najpierw wypić duży kielich alkoholu, podobno było to aż pół litra! Dopiero po takim starcie można było wejść do dworu, gdzie rozpoczynała się właściwa impreza, nie bez powodu nazywana „trzydniówką”. Oj…
Pod koniec XIX wieku dwór przejęli Ostrowscy i Potoccy. Po drugiej wojnie światowej dwór przeszedł na własność państwową. Funkcjonował w nim Dom Pracy Twórczej i Wypoczynku, można tam było wówczas wynająć nocleg. Obecnie obiekt jest w stanie dobrym i jest własnością prywatną. Znajduje się w rejestrze zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa pod numerami katalogowymi: 194/X-3 z 12 sierpnia 1948 roku i z 1 lutego 1962 roku oraz 215 z 27 grudnia 1967 roku.
Jako ciekawostkę podam jeszcze, że dworek Małachowskich można oglądać w serialu „Janka” z 1989 roku. Pisałem na ten temat tutaj. Na tym samym wzgórzu, nieco wyżej, znajdują się ruiny dworu obronnego (zamku), ale to już zupełnie inna historia…
