Stefan Szelka

Stefan Szelka urodził się 24 grudnia 1924 roku w Niedośpielinie, w rodzinie chłopskiej o tradycjach patriotycznych.

Zdjęcie pochodzi ze strony internetowej Starostwa Powiatowego w Nysie

W czasie okupacji hitlerowskiej już jako chłopiec związał się z ruchem oporu, wstępując do Batalionów Chłopskich, od lipca do końca października 1944 roku przebywał w leśnym oddziale BCh pod dowództwem ppor. Antoniego Rogali ps. „Wiktor”. Z początkiem marca 1945 roku wstąpił ochotniczo do Ludowego Wojska Polskiego (na początek do 61 pułku piechoty) i służył w nim do grudnia 1984 roku przechodząc wiele szczebli awansu do stopnia pułkownika włącznie. W latach 1945-1946 uczestniczył w walkach z oddziałami UPA w rejonie Przemyśla i Sanoka. Był członkiem „Służby Polsce”, gdzie dowodził brygadami: 11. i 64., pracując m.in. przy budowie Zakładów Chemicznych Dwory w Oświęcimiu oraz Nowej Huty. W 1957 roku ukończył Akademię Sztabu Generalnego i został skierowany na Śląsk Opolski, gdzie służył m.in. w 2 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej, pełniąc m.in. funkcję zastępcy dowódcy ds. politycznych. W 1966 roku został awansowany na pułkownika. W latach 1972-1976 był zastępcą, a następnie Szefem Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Opolu. W zawodowej służbie wojskowej święcił liczne sukcesy i wyrazy uznania znajdujące wyraz w wielu odznaczeniach wojskowych i państwowych, dyplomach i listach pochwalnych.

Przebywając na Opolszczyźnie od 1957 roku angażował się nieprzerwanie, obok działalności zawodowej, także pracy społecznej, przede wszystkim w ruchu kombatanckim, w którym czynne uczestnictwo rozpoczął już w 1946 roku. Działał także w organizacjach paramilitarnych. 7 grudnia 1990 roku wybrany został prezesem Zarządu Wojewódzkiego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych (dalej ZKRPiBWP) i wszedł również w skład Zarządu Głównego tej organizacji. Od 1972 roku pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Klubów Oficerów Rezerwy przy Zarządzie Wojewódzkim Ligi Obrony Kraju (LOK) w Opolu, reaktywując te kluby i powołując nowe, będąc też przez wiele lat społecznie wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego LOK w Opolu. Z powodzeniem organizował społeczne komitety fundacji sztandarów dla klubów oficerów rezerwy.

Przez dwie kadencje był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu. Przez trzy kadencje był członkiem Wojewódzkiego Komitetu Pamięci Walk i Męczeństwa. Zorganizował na Opolszczyźnie i w Opolu Związek Byłych Żołnierzy Zawodowych. Jest twórcą hasła „Kombatancie nie jesteś sam”, które upowszechniło się w kraju w działaniach różnych organizacji, a przede wszystkim w ZKRPiBWP,Był to swoiste wyjście naprzeciw zapisom Ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r., która m. in. stwierdza, że „Kombatantom należy się głęboki szacunek wszystkich rodaków oraz szczególna troska i opieka ze strony instytucji państwowych, samorządów terytorialnych i organizacji społecznych”. Płk Szelka z niezwykłą skutecznością zabiegał o te moralne i materialne świadczenia społeczne dla kombatantów. Dwukrotnie – w 1994 i 1998 roku – w wyniku wyjątkowej aktywności Stefana Szelki i zorganizowanego pod jego kierownictwem nacisku środowiska kombatanckiego oraz pozyskanego przezeń poparcia władz wojewódzkich, władze wojskowe ostatecznie odstąpiły od projektu likwidacji w Opolu Szpitala Wojskowego. Dzięki temu zachowany został dla kombatantów z Opola i Opolszczyzny przyjazny i bezpośredni dostęp do opieki lekarskiej.

Od 2011 roku był przewodniczącym Rady Społecznej 116 Szpitala Wojskowego z Przychodnią. Sprawował – nie tylko jako prezes – szczególną opiekę nad Domem Opieki Społecznej dla Kombatantów w Opolu. W 1999 roku nawiązał współpracę ze Stowarzyszeniem Weteranów Wojska Polskiego w Żytomierzu (Ukraina), których delegacje dzięki temu już wielokrotnie gościły w Opolu, a czterokrotnie odbyły się rewizyty. W kwietniu 2000 roku Stefan Szelka zorganizował w Opolu Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych ONZ i w uznaniu tej zasługi został członkiem honorowym tej instytucji. Z jego inicjatywy w 2006 roku zorganizowano w Opolu – ze spektakularnym sukcesem odnotowanym w kraju – Ogólnopolski Zlot „Synów Pułku” dla 160 uczestników. Staraniem Stefana Szelki 8 września 2009 roku odbyło się sympozjum popularnonaukowe dotyczące wybuchu drugiej wojny światowej. W sympozjum wzięli udział mieszkańcy Opola – żołnierze i kombatanci, nauczyciele historii i przysposobienia obronnego, uczniowie szkół ponadgimnazjalnych, studenci z wyższych szkół i harcerze. W wyniku jego starań ufundowano i wręczono organizacjom kombatanckim 37 sztandarów, w tym Kołu nr 13 ZKRP I BWP przy opolskim Urzędzie Wojewódzkim, a ponadto wykonano 11 tablic pamiątkowych odsłoniętych w 60 rocznicę zakończenia drugiej wojny światowej – jedną także na gmachu Urzędu Wojewódzkiego w Opolu. W 2009 roku w Kaplicy Garnizonowej w Opolu odsłonięto dzięki jego staraniom tablicę pamięci o wszystkich żołnierzach polskich walczących na frontach drugiej wojny światowej. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wyróżnił Szelkę zaproszeniem w skład delegacji kombatancko-rządowej udającej się do Londynu na obchody 60 rocznicy śmierci gen. Władysława Sikorskiego.

Stefan Szelka współpracował z 10 Opolską Brygadą Logistyczną, brał udział w przysięgach żołnierskich oraz pożegnaniach i powitaniach żołnierzy uczestniczących w misjach pokojowych poza granicami kraju. Zabierając głos z okazji świąt państwowych i wojskowych, prezentował tematykę kombatancko-patriotyczną oraz więzi łączące nie tylko żołnierskie pokolenia Polaków. Jego wystąpienia cieszyły się uwagą i uznaniem. We współpracy z Kuratorium Oświaty, szkołami i samorządem Opola oraz harcerstwem, popularyzował w różnych formach dzieje walk o niepodległość Polski, jak też działał na rzecz kształtowania postaw patriotyczno-obronnych młodzieży. Także tu wychodził naprzeciw realizacji programów Departamentu Wychowania i Promocji Obronności MON pod tytułem „Tradycja zobowiązuje” i „Żołnierska pamięć”.

Jako stały korespondent współpracował z redakcjami miesięczników „Polsce Wierni”, „Kombatant” i „Głos Weterana i Rezerwisty”, rzetelnie i systematycznie odnotowując wszystko, co działo się w ruchu patriotyczno-kombatanckim w Opolu i na Opolszczyźnie. W 2005 roku na sejmiku redakcji czasopism wojskowych w Krakowie został wyróżniony „Srebrną Sową”, a w 2012 roku we Wrocławiu „Złotą Sową”. Z inicjatywy Stefana Szelki wydzielona została na Cmentarzu Komunalnym w Opolu-Półwsi kwatera dla kombatantów wyróżnionych odznaczeniami bojowymi, a należących do wszystkich opolskich organizacji kombatanckich. Kwatera zachowuje charakter ściśle wojskowy (jednolite nagrobki, na krzyżach godła państwowe), a wyróżniają jako eksponat haubica 152 mm, obelisk, a także ufundowany prze prezydenta miasta Opola maszt flagowy dla flagi państwowej oraz tablica z napisem, że kwaterą opiekują się harcerze z Opolskiego Hufca ZHP im. hm. A. Kamińskiego.

Spośród rozlicznych odznaczeń i wyróżnień płk Szelki wymienić należy m.in. ordery: Krzyże Komandorski (1994), Oficerski i Kawalerski Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Partyzancki, Krzyż Batalionów Chłopskich, medal „Za Udział w Walkach o Berlin”, odznakę „Za Zasługi dla Województwa Opolskiego” oraz odznakę „Za Zasługi dla Miasta Opola” (1974). 2015 roku z wnioskiem o nadanie Stefanowi Szelce tytułu „Zasłużony Obywatel Miasta Opola wystąpił Opolski Zarząd Wojewódzki Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Kapituła opiniująca wnioski oceniła jednak tę kandydaturę negatywnie. Nieoficjalnie powodem miało być to, że Szelka dowodził niegdyś 64 brygadą formacji Służba Polsce, które zadaniem było organizowanie młodzieży do darmowej i ciężkiej pracy na budowach Polski Ludowej. Oficjalnie wniosek przepadł, bo nie znaleziono w nim potwierdzeń o wybitnych zasługach na rzecz miasta Opola. Przeciwko uchwale o tytule dla Szelki wystąpili radni PiS, klubu Arkadiusza Wiśniewskiego oraz Razem dla Opola. Warto wiedzieć, że już wcześniej złożono podobny wniosek, ale w 2010 roku również nie zyskał on aprobaty. W 2016 roku Marszałek Województwa Opolskiego Andrzej Buła przyznał mu tytuł „Społecznika Roku”.

Stefan Szelka był i nadal jest znanym i dobrze rozpoznawalnym obywatelem Opola. Nawet w podeszłym wieku wyróżniał się niezwykłą aktywnością, brał udział w życiu społecznym miasta oraz skutecznie i wielostronnie pomagał podopiecznym kombatantom mieszkającym w Opolu i województwie opolskim. Zmarł 7 października 2017 roku. Miał 93 lata. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Opolu-Półwsi, w tzw. Alei Kombatantów. To kwatera, która została wyznaczona z jego inicjatywy jeszcze w czasie aktywnej działalności na rzecz kombatantów.

1325 razy oglądano od początku 1 razy oglądano dzisiaj